ForumAilem.Com - Paylasimin Yeni Adresi
  SohbetYaz



Etiketlenen üyelerin listesi

Yeni Konu Aç Cevapla
 
LinkBack Seçenekler Arama Stil
Alt 19.Haziran.2015, 16:53   #1 (permalink)
Çevrimdışı
-įŞįñə qəŁįŕŚə
Kullanıcıların profil bilgileri ziyaretçilere kapalı
You can not vote!
0
You can not vote!

Dış Dünyanın Varlığı Sorunu


Moore’un ve Russell’ın 20.yüzyılın başlarında, kendilerini içinde buldukları ve karşı çıktıkları felesefi yaklaşımlar, genel olarak, idealizm olarak adlandırılabilir. 19. yüzyılın sonlarında ve 20. yüzyılın başlarında, özellikle İngiltere’de, F.H.Bradley veya John Mc Taggart gibi Leibniz ve Hegel’den etkilenmiş idealist metafizikçilerin görüşleri hâkimdir. Gerek Moore gerekse Russell, bu tür bir idealizmi reddederek bugün, analitik felsefe geleneği olarak adlandırılan felsefe geleneğinin kurucusu olmuşlardır. Moore’un savunduğu pozisyon, genel olarak sağduyuya dayalı gerçekçilik olarak adlandırılır.

Moore’un çözmeye çalıştığı sorun şu biçimde ifade edilebilir: Dış dünyayla ilgili bilgimiz, duyumlara ve duyumsal deneyimlere dayanır. Ancak duyusal deneyimler, algılayanın bilincinde ortaya çıkan özel olaylardır. Buna karşılık bizim dış dünyayla ilgili bilgimiz, kamusal olarak diğer algılayanlar için de mevcut olan nesnelere ilişkin bir bilgidir. Dolayısıyla, duyusal deneyimin özelliği (deneyimleyene özgülüğü) ile bu özel kanıta dayalı olarak sahip olduğumuz bilginin kamusallığı (deneyimleyenden bağımsızlığı) arasında bir boşluk (bir uçurum) bulunmaktadır. Bu boşluk nasıl aşılacaktır?

Moore, 1925 tarihinde yayımlanan “A Defence of Common Sense” başlıklı makalesinde, duyusal deneyimin özel oluşundan hareketle geliştirilen kuşkucu yaklaşımları eleştirir. Bu makalesinde Moore’un genel stratejisi, dış dünyanın varlığı konusunda kuşkucu yaklaşımları ve idealist görüşleri savunan felsefecilerin sunduğu sebeplerin veya gerekçelerin, sağduyuya dayalı bir gerçekçiliğin sunduklarıyla kıyaslandığında daha az güvenilir ve inanılır olduğu yönündedir.

Moore daha sonra, 1939 yılında “Proof of an External World” başlıklı makalesinde, sağduyuya dayalı bu tavrını sürdürür. Bu makalesinde sunduğu bir kanıtlama, özellikle ilginçtir. Moore, sağ elini kaldırarak “İşte bir el.” ve sol elini kaldırarak “Ve işte bir başka el.” diyebileceğini ve buradan hareketle de dünya da en azından iki tane benim dışımda var olan nesne bulunduğu sonucuna varabileceğini söyler. Dolayısıyla dış dünya vardır. Kuşkucular böyle bir kanıtlamayı çok ikna edici bulmasalar da Moore, kuşkucuların felsefî varsayımlarını desteklemek üzere sundukları kanıtlamaların, kendi kanıtlamasına göre daha zayıf temellere dayandığını ifade eder.

Wittgenstein Moore’un sunduğu el kanıtlamasından etkilenmiş ve bu kanıtlamaya ilişkin farklı bir yaklaşım geliştirmeye çalışmıştır. Wittgenstein’ın ölümünden sonra yayımlanan On Certainty adlı çalışmasında bu konuya ilişkin ilginç görüşler bulunmaktadır.
  Alıntı ile Cevapla

Cevapla



Yetkileriniz
Konu Acma Yetkiniz Yok
Cevap Yazma Yetkiniz Yok
Eklenti Yükleme Yetkiniz Yok
Mesajınızı Değiştirme Yetkiniz Yok

BB code is Açık
Smileler Açık
[IMG] Kodları Açık
HTML-Kodu Kapalı
Trackbacks are Açık
Pingbacks are Açık
Refbacks are Açık


Benzer Konular
Konu Konuyu Başlatan Forum Cevaplar Son Mesaj
Dünyanın en dar şehri Sare Bunları Biliyor Musunuz? 0 12.Eylül.2015 14:26
Tanrının Varlığı Konusunda Ortaya Atılan Kanıtlar Ezqi Felsefe 0 19.Haziran.2015 16:54
Tanrının Varlığı Konusunda Ortaya Atılan Kozmolojik Kanıtlar Ezqi Felsefe 0 19.Haziran.2015 16:54