Duygu Erdo?an / ?STANBUL - Zeytin hasad? pek çok üretici bölgede devam ediyor. Özellikle baz? bölgelerde kurakl?k kaynakl? kay?p var. Türkiye ?statistik Kurumu (TÜ?K) ilk tahminlerine göre toplam yüzde 40 rekolte kayb? beklerken, sahadan gelen son çal??malarla toplam kay?p geçen sezona göre yüzde 35 olarak öngörüldü. Kurakl?k nedeniyle önemli zarar bildiren bahçelerde ise yüzde 80'e varan kay?p ifade ediliyor.

Özellikle son dört y?ld?r ihracat k?s?tlamalar?yla gündeme gelen zeytinya??nda geçen sezonki yüksek üretim sebebiyle stok da var. Üreticiler geçen y?lki yüksek verim ve bu y?l beklenen dü?ük rekolteye kar??l?k ürün fiyat?ndan zarar ettiklerini, maliyet kalemlerindeki h?zl? art??a dikkat çekiyor. Yeni sezon devam ederken zeytindeki son geli?meleri ele ald?k...

Rekolte ne olacak?

Son iki y?ld?r rekolte aç?klamas?nda Tar?m ve Orman Bakanl??? öne ç?k?yor. Önceki y?llarda Ulusal Zeytin ve Zeytinya?? Konseyi (UZZK) bu aç?klama için as?l yetkili olurdu. Yine tüm payda?larla görü?meler, sahadaki kontroller, il ve ilçelerdeki son durum göz önüne al?narak bu y?l?n rekolte tahmini aç?klad?. Buna göre 2025-2026 sezonunda 2 milyon 450 bin ton zeytin rekoltesi öngörüldü. 41 ilde yap?lan çal??malarla beklentiyi bildiren UZZK Ba?kan? Mustafa Tan, toplamda geçen önceki sezona göre yüzde 35 kay?p beklediklerini söyledi. Tahmin edilen 2 milyon 450 bin ton zeytin rekoltesinin da??l?m?na ili?kin bilgi veren Tan, sofral?k zeytinin geçen seneye yak?n bir rakam olarak 740 bin ton tespit edildi?ini kaydetti. Tan, zeytinin bu y?l iri daneli oldu?unu vurgulayarak, "?u an için 740 bin ton bir sofral?k zeytin ve 310 bin ton zeytinya?? üretiminin gerçekle?ece?i tahmin edilmi?tir" diye konu?tu.

'Yok y?l?' etkisiz

Zeytinde a?açlar bir sezon daha fazla verim verdi?i için 'var y?l?', di?er sezon daha az verim al?nd??? için 'yok y?l?' olarak gerçekle?iyor. Ancak son y?llarda var y?l? ile yok y?l? aras?ndaki makas?n kapanmaya ba?lad??? görülüyor. Mustafa Tan, 15 y?l önce 90 milyon olan geleneksel a?aç say?s?n?n, ?imdi 110 milyon yeni a?açla 200 milyona ula?t???n?, bunun da "var" ve "yok" y?llar? aras?ndaki makas? dü?üren bir unsur oldu?unu söyledi.

Ayval?k'ta z?t bahçeler

Ayval?k'ta baz? bahçeler kurakl?k zarar? bildirirken, bir k?sm?nda ise daha yüksek verim var. Bölgenin zeytin üretici ailelerinden Sabuncugil'in temsilcilerinden Deniz Sabuncugil, "Geçen sezonun ancak yüzde 30'u kadar bir ürün var. Kurakl?k, pek çok tar?m ürününde oldu?u gibi zeytinde de öne ç?kan bir tehdit oldu. Yan? s?ra fiyatlar?n dü?ük seyretmesi, üretici için önemli bir zarar haline geliyor. Maliyetler h?zl? yükselirken fiyatlar?n ona paralel artmamas? payda?lar? zorluyor" dedi.

Ayval?k Ticaret Odas? Ba?kan? Ali Uçar ise zeytinya?? beklentisinde 250 bin ton bir rekolte tahmin ettiklerini söyledi. Uçar, önceki sezondan ise 200 bin ton civar?nda devir stoku oldu?unu, iç piyasa ve ihracat için bir arz s?k?nt?s? ya?anmayaca??n? vurgulad?.

Antalya'da iklim zarar?

?klim ko?ullar?na ba?l? zarar bildiren ?ehirlerden biri de Antalya. Antalya Ticaret Borsas? (ATB) Ba?kan? Ali Çand?r, yeni sezon zeytin hasad?n?n ba?lad???n?, bu y?l iklim ko?ullar?na ba?l? olarak rekoltede yüzde 30 kay?p olu?aca??n? söyledi. Çand?r, il genelinde 55-60 bin ton zeytin ve 7-8 bin ton da zeytinya?? üretimi beklendi?ini kaydetti.

Zeytinde hasat mevsimi öncesinde bir araya gelen Orhangazi, ?znik, Nilüfer, Mudanya, Osmangazi, Kestel, Karacabey, Mustafa Kemalpa?a ve Gemlik Ziraat Odalar? Ba?kanlar? ise bu y?lki zeytin üretim maliyetini aç?klad?. Bu y?l sofral?k zeytinin kilogram maliyetinin 93.80 TL oldu?u ifade edildi.

Manisa'n?n Ala?ehir ilçesinde 2025 y?l? sofral?k zeytin hasad? ve al?mlar? ba?lad?. Bu sezon dü?ük rekolteye kar??l?k yüksek kalite üreticileri sevindiriyor. "Duble" olarak adland?r?lan iri kalibreli zeytin 125 TL'den al?c? buluyor. ?lçede yakla??k 80 bin dekar alanda zeytin yeti?tiricili?i yap?l?yor.



Kaynak ; Milliyet