Duygu Erdo?an - Türkiye genelinde konut sat??lar?nda banka kredili yani ipotekli konut sat??? bir süredir art?? ivmesine girse de; önceki y?llara göre yar? yar?ya azalm?? durumda. Bu eksikli?i ise genel olarak ?irketler bünyesindeki kampanyalar gideriyor. S?f?r faizli, ve 60 aya kadar vade gibi çe?itli imkanlar olu?turan ?irketlerin kampanyalar?, yüksek banka kredisi faizi ortam?nda en çok kullan?lan seçenek olarak dikkat çekiyor. Yan? s?ra özellikle olas? bir konut fiyat art???n?n endi?esiyle tüketiciler tüm birikimlerini de nakit olarak konut al?m?na yönlendiriyor.

Türkiye genelinde konut sat??lar? temmuzda bir önceki y?l?n ayn? ay?na göre yüzde 12.4 oran?nda artarak 142 bin 858 oldu. Konut sat??lar? Ocak-Temmuz 2025 döneminde bir önceki y?l?n ayn? dönemine göre %24,2 oran?nda artarak 834 bin 751 olarak gerçekle?ti. Temmuzda ipotekli sat?? olarak bilinen banka kredili sat??lar bir önceki y?l?n ayn? ay?na göre yüzde 60.3 oran?nda artarak 18 bin 425 oldu. Toplam konut sat??lar? içinde ipotekli sat??lar?n pay? yüzde 12.9 olarak gerçekle?ti. Ocak-Temmuz 2025 döneminde gerçekle?en ipotekli konut sat??lar? ise bir önceki y?l?n ayn? dönemine göre yüzde 93.2 oran?nda artarak 121 bin 515 oldu. Bu yüksek art?? ivmesine k?yasla halen di?er sat?? türü olarak bilinen nakit, senet, ?irket kampanyal? sat??lar ise temmuzda bir önceki y?l?n ayn? ay?na göre yüzde 7.6 oran?nda artarak 124 bin 433 oldu. Toplam konut sat??lar? içinde di?er sat??lar?n pay? yüzde 87.1 olarak gerçekle?ti. Ocak-Temmuz 2025 döneminde gerçekle?en di?er konut sat??lar? ise bir önceki y?l?n ayn? dönemine göre yüzde 17.1 oran?nda artarak 713 bin 236 oldu.



S?f?r faizli vadeler

Konut geli?tiriciler bir miktar gev?eme olmas?na ra?men yüzde 2.79 seviyesinden ba?layan bankalar?n konut kredisi faiz oranlar?n?n konut al?m? önünde önemli bir engel oldu?unu ifade ediyor. Bu nedenle vatanda?lar?n ne kadar birikimi varsa nakit olarak kulland???n?; geri kalan?n?n ise 'banka gibi' faiz ve vade imkan? sunan ?irketlerin kampanyalar?ndan kar??land???n? ifade ediyor.

?irketlerin kampanyalar?nda özellikle 24 ay, 48 ay ve 60 ay vade için düzenlenen dü?ük faizli imkanlar öne ç?k?yor. Tüketiciler en çok ise ?irketlerin 's?f?r faiz' uygulad??? vade dönemlerini tercih ediyor.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankas? (TCMB) haziran ay? Konut Fiyat Endeksi (KFE) verilerine göre konut fiyatlar?nda bir önceki y?l?n ayn? ay?na göre yüzde 32.8 oran?nda art?? görülmesine ra?men ayn? dönemde reel olarak yani enflasyon kar??s?nda fiyat dü?ü?ü yüzde 1.7 oran?nda azal?? ile sürmeye devam etti. Bu nedenle konut al?m?n?n özellikle ihtiyac? olan kesim taraf?nda hareketli oldu?unu i?aret eden konut geli?tiriciler, konuta h?zla eri?mek için banka kredilerinin yetersiz oldu?u görü?ünü iletiyor.

Faizlerin dü?mesi gerek

Konut Geli?tiricileri ve Yat?r?mc?lar? Derne?i (KONUTDER) Ba?kan? Ziya Y?lmaz, "1. el konuttaki yükseli? sinyalinin temel nedeni yüksek faiz ortam?nda konut üreticilerinin ta??n alt?na elini koyarak kendi vadelendirme seçeneklerini mü?terilerine sunmalar? oldu. Konut kredi faizlerinin yüksekli?i ve ikinci evini alacak olanlara yönelik kredi k?s?tlamalar sebebiyle bu durum bir süredir bu ?ekilde devam ediyor. Ancak bu sektör aç?s?ndan sürdürülebilir bir durum de?il. Piyasan?n dengelenmesi ve geli?tiricilerin as?l i?i olan konut üretimine yo?unla?abilmeleri için kredi k?s?tlar?n?n kald?r?lmas? ve devam?nda da konut kredi faizlerinin de dü?üyor olmas? gerekir" dedi.

Parklar afet ve acil duruma haz?rlanacak

Çevre, ?ehircilik ve ?klim De?i?ikli?i Bakanl??? Mesleki Hizmetler Genel Müdürlü?ü taraf?ndan haz?rlanan Planl? Alanlar ?mar Yönetmeli?i'nde yap?lan de?i?iklikler, Resmi Gazete'de yay?mlanarak yürürlü?e girdi. De?i?iklikle parklar ve millet bahçelerinin afet ve acil durumlara kar?? daha nitelikli hale getirilmesi sa?lanacak. Buna göre, parklar?n afetlere kar?? nitelikli toplanma alanlar? olacak. 5 bin metrekare ve üzeri parklarda, afet sonras? ihtiyaçlar?n kar??lanmas? için zemin alt?nda kanalizasyon, mekanik ve elektrik tesisat? ile haberle?me altyap?s? sa?lanabilecek. ?tfaiye birimince gerekli görülen say?da yang?n muslu?u konulacak. Acil durumlar için helikopter ini? alan? belirlenecek. Ayr?ca, konutla birlikte ticaretin yap?labildi?i parsellerde, yap? in?aat alan? 25 bin metrekareden ve ba??ms?z bölüm say?s? 250'den fazla projelendirme yap?lmas? durumunda müstakil binada aile sa?l??? merkezleri yap?m? zorunlu olacak. Yap? in?aat alan? 15 bin metrekareden büyük ve ba??ms?z bölüm say?s? 150'den fazla olan projelerde, 0-66 ayl?k çocuklar?n e?itim, geli?im, bak?m, korunma ve beslenme ihtiyaçlar?n? kar??layacak müstakil gündüz bak?mevleri in?a edilmesi zorunlu tutuldu.

Yükseli?e geçti ama...

Birinci el konuttaki yüksek fiyat, konut al?c?s?n? uzun süredir ikinci el konut al?m?na yönlendiriyor. Ancak son aylarda birinci el konut sat??lar?nda yükselen bir ivme var. 2016-2020 aras?nda ilk 7 ay ortalamas? yüzde 42 olan birinci el konut sat??lar? son 5 y?lda ayl?k olarak yüzde 30 ortalamas?na dü?tü. Türkiye genelinde ikinci el konut sat???n?n ayl?k pay? ise yüzde 69.2 olarak gerçekle?iyor.



Kaynak ; Milliyet