Stockholm Uluslararas? Bar?? Ara?t?rmalar? Enstitüsü (SIPRI), 2024 y?l?na ili?kin küresel askeri harcamalar raporunu aç?klad?. Küresel askeri harcamalar?n 2024'te bir önceki y?la göre reel olarak yüzde 9,4 art??la 2 trilyon 718 milyar dolara ula?arak tüm zamanlar?n en yüksek seviyesini gördü?ü belirtilen raporda, geçen y?lki art??ta, Avrupa ve Orta Do?u'da askeri harcamalardaki keskin yükseli?in etkili oldu?u vurguland?.

Raporda, küresel askeri harcamalar?n 10 y?ld?r art arda yükseldi?i ve geçen y?l So?uk Sava?'?n sona ermesinden bu yana bir önceki y?la göre en keskin yükseli?i kaydetti?i belirtilerek, küresel olarak ki?i ba??na askeri harcaman?n 334 dolarla 1990'dan bu yana en yüksek seviyeye ula?t??? ifade edildi.

Türkiye'nin askeri harcamalar? 2015-2024 döneminde yüzde 110 artt?

Türkiye'nin 2015-2024 döneminde askeri harcamalar?n?n yüzde 110 artt???na i?aret edilen raporda, ülkenin geçen y?lki askeri harcamalar?n?n bir önceki y?la göre yüzde 12 artarak 25 milyar dolar oldu?u bildirildi.

SIPRI raporunda, geçen y?l askeri harcamalar?n dünya genelinde yükseldi?i, özellikle Avrupa ve Orta Do?u'da büyük art??lar kaydedildi?i belirtildi.

Geçen y?l Malta hariç bütün Avrupa ülkelerinin askeri harcamalar?n? art?rd???n?n ifade edildi?i raporda, Ukrayna'daki sava? ve ABD'nin NATO ittifak?na ba?l?l???na ili?kin ?üphelerin Rusya'n?n dahil oldu?u Avrupa'daki askeri harcamalar?n yüzde 17 artmas?na sebep oldu?u kaydedildi.

2024'te en çok askeri harcama yapan be? ülke ABD, Çin, Rusya, Almanya ve Hindistan olurken, bu ülkelerin harcamalar? dünya askeri harcamalar?n?n yüzde 60'?n? olu?turdu.

ABD'nin geçen y?l askeri harcamalar? NATO'un yüzde 66's?n? olu?turdu

ABD'nin harcamalar?n?n 2024'te önceki y?la göre yüzde 5,7 artarak 997 milyar dolar oldu?u aktar?lan raporda, ülkenin askeri harcamalar?n?n 2015-2024 döneminde yüzde 19 yükseldi?i kaydedildi.

Raporda, ABD'nin geçen y?l askeri harcamalar?n?n toplam küresel askeri harcamalar?n?n yüzde 37'sini ve toplam NATO askeri harcamalar?n?n da yüzde 66's?n? olu?turdu?una i?aret edildi.

Geçen y?l Avrupal? NATO üyelerinin ço?u askeri harcamalar?n? art?r?rken, bu ülkelerin NATO içindeki toplam paylar? son 11 y?l?n en yüksek seviyesi olan yüzde 30'a ula?t?.

Enstitüsünün raporunda, "2024'te üçüncü y?l?n? dolduran Rusya-Ukrayna sava??, askeri harcamalar? art?rmaya devam ederek Avrupa'daki askeri harcamalar? So?uk Sava?'?n sonunda kaydedilen seviyenin ötesine ta??d?." ifadesi kullan?ld?.

Raporda, Çin'in harcamalar?n?n 2015-2024 döneminde yüzde 59 artt???, askeri harcamalar?n geçen y?l da yüzde 7 yükselerek 314 milyar dolara ç?kt??? tahmin edildi.

Geçen y?l Hindistan'?n harcamalar?n?n yüzde 1,6 art??la 86,1 milyar dolara ç?kt??? belirtilen raporda, Hindistan'?n askeri harcamalar?n?n 2015-2024 döneminde yüzde 42 yükseldi?i ifade edildi.

Almanya yeniden silahlan?yor

Raporda, geçen y?l 88,5 milyar dolarl?k harcamayla Almanya'n?n küresel olarak en fazla askeri harcama yapan ülkeler aras?nda yer ald??? aktar?larak, Hindistan'? geride b?rakarak dünyada ilk defa 4. s?rada yer alan ülkenin askeri harcamalar?n?n geçen y?l yüzde 28 artt??? bildirildi. Almanya'n?n harcamalar?n?n 2015-2024 döneminde yüzde 89 artmas? dikkati çekti.

Rusya'n?n askeri harcamalar? 2024'te bir önceki y?la göre yüzde 38 art??la 149 milyar dolar oldu. Bu rakam?n Rusya'n?n GSYH'sinin yüzde 7,1'ine denk geldi?i tahmin edildi.

Rusya ile sava?ta olan Ukrayna'n?n askeri harcamalar? geçen y?l yüzde 2,9 artarak 64,7 milyar dolara ula?t?. Ukrayna ekonomisinin devam eden sava? nedeniyle ald??? hasar sonucu bu miktar, ülkenin 2024'teki GSYH'sinin yüzde 34'ünü olu?turdu. Ukrayna'n?n geçen y?lki toplam askeri harcamalar? Rusya'n?n harcamalar?n?n yüzde 43'üne tekabül etmesi dikkati çekti.

?srail'in askeri harcamalar? yüzde 65 artt?

Gazze'deki sald?r?lar?n? sürdüren ?srail'in askeri harcamalar? geçen y?l yüzde 65 artarak 46,5 milyar dolara ula?t?. SIPRI bunun "1967'deki Alt? Gün Sava??'ndan bu yana en yüksek y?ll?k art???" temsil etti?ini belirtti.

?ran'?n harcamalar? ise yüzde 10 azal??la 7,9 milyar dolara indi. Raporda, "Yapt?r?mlar?n ?ran üzerindeki etkisi, ?ran'?n harcamalar?n? art?rma kapasitesini ciddi ölçüde s?n?rlad?." yorumu yap?ld?.

?ngiltere'nin askeri harcamalar? geçen y?l yüzde 2,8 artarak 81,8 milyar dolara ç?kt?. Fransa'n?n askeri harcamalar? yüzde 6,1 artarak 64,7 milyar dolara ula?t?.

Suudi Arabistan 80,3 milyar dolarla 2024'te Orta Do?u'nun en büyük, dünyan?n ise yedinci en büyük askeri harcama yapan ülkesi oldu.

SIPRI Askeri Harcamalar ve Silah Üretim Program? K?demli Ara?t?rmac?s? Xiao Liang, geçen y?l 100'den fazla ülkenin askeri harcamalar?n? art?rd???n? belirtti.

Liang, "Hükümetler, genellikle di?er bütçe alanlar? pahas?na askeri güvenli?e giderek daha fazla öncelik verdikçe, ekonomik ve sosyal ödünle?melerin önümüzdeki y?llarda toplumlar üzerinde önemli etkileri olabilir." ifadesini kulland?.

SIPRI, kuruldu?u 1966'dan bugüne çat??ma, silahlanma, silah kontrolü ve silahs?zlanma gibi alanlarda ara?t?rma, rapor ve analizler haz?rl?yor.





Kaynak ; Milliyet