Dünya genelinde 1740'lardan beri kadınların ortalama olarak erkeklerden daha uzun yaşadığı biliniyor; bu durum neredeyse tüm ülkelerde ve tarihsel dönemlerde tutarlı bir şekilde görülüyor. Our World in Data'ya göre, şu anda küresel ortalama yaşam beklentisi kadınlar için 73.8 yıl, erkekler için ise 68.4 yıl. Rakamlar yıllar içinde değişmekle birlikte, kadınların ortalama yaşı her zaman daha yüksek.

Bunun nedenini araştıran Almanya'daki Max Planck Evrimsel Antropoloji Enstitüsü'nün çalışmasına göre, erkeklerin kadınlardan daha az yaşaması kromozlarından kaynaklanıyor.

XX vücudu koruyor

Kadınlar iki X kromozomuna (XX), erkekler ise bir X, bir Y (XY) kromozomuna sahip. Bu fark cinsiyetin genetik olarak belirlenmesinde temel rol oynuyor. Erkeklerin "heterogametik cinsiyet" olarak adlandırıldığını belirten araştırmanın yazarı Dr. Fernando Colchero, "Yaşam süresi farkına heterogametik cinsiyet kısmen cevap veriyor" dedi. Uzmanlar, iki X kromozomuna sahip olmanın vücudu zararlı mutasyonlardan koruyabildiğini ve hayatta kalma avantajı sağladığını belirtiyor. "Erkeklerin tek bir zararlı 'alel'i (kromozomun belirli bir bölgesindeki genetik dizinin bir versiyonu) telafi için ikinci bir X kromozomu yok" deniliyor.



Kromozom farkı

Araştırmayı yapan Max Planck Evrimsel Antropoloji Enstitüsü'nden Dr. Johanna Stark, İngiliz "Daily Mail" gazetesine yaptığı açıklamada, "Temel olarak, aynı genin iki kopyasına sahipseniz, bu bir kopyadan daha iyidir. Ama erkeklerin bu şansı yok. Bu durum hayvanlar aleminde memeliler arasında da görülüyor. Örneğin dişi goriller, erkeklerinden daha uzun yaşıyor" dedi. Y kromozomunun zararlı olabilecek DNA parçaları içermesinin de mümkün olabildiği vurgulanırken, "Bu çalışmada dikkate alınmasa da sosyal faktörler de yaşam süresinde rol oynuyor" denildi.


Kaynak ; Milliyet