BiRLEşMiş MiLLETLER (BM)
-1945’te Uluslar Arası barışı korumak dünya barışına ve güvenliğine katkıda bulunmak amacıyla kurulmuştur.
-Türkiye kurucu üyedir. ( TÜRKiYE, KORE, SOMALi, BOSNA-HERSEK, AFGANiSTAN VE LÜBNAN’A asker göndermiştir )
KUZEY ATLANTiK ANTLAşMASI TEşKiLATI (NATO)
-II. Dünya savaşı sonrası, Sovyetler Birliği’nin yayılmacı politikasına karşı kurulmuştur. (1949 Brüksel) Savunma ittifakıdır.
-Türkiye 1952’de üye olmuştur.
AVRUPA GÜVENLiK VE işBiRLiĞi TEşKiLATI (AGiT)
-Amacı, uluslar arası işbirliği, barış, istikrar ve kalkınmanın sağlanmasıdır.
-1973’te 32 Avrupa ülkesi, ABD ve Kanada’nın katılmasıyla başlamıştır.
KARADENiZ EKONOMiK işBiRLiĞi TEşKiLATI (KEi)
-Karadeniz’e kıyısı bulunan ülkeler (Türkiye, Bulgaristan, Arnavutluk, Azerbaycan, Ermenistan, Gürcistan, Moldova, Romanya, Rusya Federasyonu, Ukrayna ve Yunanistan) tarafından, Türkiye öncülüğünde kurulmuştur.
-Amacı, üye ülkeler arasında ekonomi, ulaştırma, turizm, ticaret
vb. alanlarda işbirliği yapmaktır.
EKONOMiK işBiRLiĞi VE KALKINMA TEşKiLATI (OECD)
-1948’de kurulmuştur. Merkezi Paris’tir.
-Amacı, yine ülkelerin ekonomik ve sosyal refah düzeylerini yükseltmek için çalışmaktır.
EKONOMiK iŞBiRLiĞi TEşKiLATI (ECO)
-Merkezi iran (Tahran) dır.
-Amacı üye devletler arasında ekonomi, ticaret, ulaşım, haberleşme gibi konularda işbirliği yaparak, gelişmeyi sağlamaktır.
-ÜYELERi; Türkiye, Afganistan, iran, Pakistan, Azerbaycan, Kazakistan, Türkmenistan, Kırgızistan, Özbekistan, Tacikistan.
BATI AVRUPA BiRLiĞi (BAB)
-Başlangıçta Alman tehdidine karşı 1948-Brüksel Antlaşması ile kurulmuştur. (ingiltere, Fransa, Belçika, Hollanda, Lüksemburg)
-Zamanla amacından uzaklaşıp, S.S.C.B’ ye karşı bir kuruluş haline gelmiştir.
-1949’da NATO ile birleşmiştir. ( Günümüzde AB’nin savunma yapısını oluşturmaktadır.)
NOT : Türkiye üye değildir.
iSLAM KONFERANSI TEşKiLATI (DIC,iKT)
-1969’da Fas (Rabat) ta kurulmuştur.
-Amacı, islam dünyasında işbirliği ve dayanışmayı sağlamaktır.
-Türkiye ile birlikte 54 üyesi vardır.
TÜRK KÜLTÜR VE SANATLARI ORTAK YÖNETiMi (TÜRKSOY)
-1933’te Ankara’da kurulmuştur. (Resmi dili Türkçe’dir)
-amacı, resmi dili Türkçe olan devletler ve Türkçe konuşan topluluklar arasında kültürel ilişkileri geliştirmektir.
-ÜYELERi; Türkiye, Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan ve Türkmenistan’dır.
AVRUPA KONSEYi
-1949’da 21 Batı Avrupa ülkesi tarafından kurulmuştur. (Fransa-Salsburg)
-konseyin amacı; üye ülkeler arasındaki ekonomik ve sosyal ilişkileri sağlamaktır.
-Konseyin organları arasında;
-Avrupa insan Hakları Komisyonu
-Avrupa insan Hakları Divanı
-Kültürel işbirliği Konseyi bulunur.
-AVRUPA iNSAN HAKLARI MAHKEMESi, Avrupa Konseyi’nin adli koludur.
-Türkiye, vatandaşlarına AiHM’ e bireysel başvuru hakkını 1987’de kabul etmiştir.
-Türkiye, AiHM’ in zorunlu yargı yetkisini ise 1989’da kabul etmiştir.