|
Tiyatro Yazarlar Kimlerdir ?Eserleri Nelerdir? Tiyatro Yazarları ORHAN ASENA CAHİT ATAY İSMAİL HAKKI BALTACIOĞLU NİHAT SAMİ BANARLI CEVAT FEHMİ BAŞKUT SELAHATTİN BATU VÜSAT O. BENER BEŞİR FUAT RECEP BİLGİNER TARIK BUĞRA BEKİR BÜYÜKARKIN DİLAVER CEBECİ FARUK NAFiZ ÇAMLIBEL REFİK ERDURAN BURHAN FELEK FERAİZCİ-ZADE MEHMET ŞAKİR HÜSEYİN RAHMİ GÜRPINAR OKTAY RİFAT HOROZCU |
Cevap: Tiyatro Yazarlar Kimlerdir ?Eserleri Nelerdir? Orhan Asena Tiyatro yazarı. Diyarbakır’da doğdu. İlk ve orta öğrenimini aynı şehirde tamamladı. İstanbul Tıp Fakültesi’nİ bitirdi. Çeşitli sağlık kuruluşlarında çocuk hastalıkları uzmanlığı yaptı. Edebiyata lise öğrencisi İken yazdığı şiirlerle başladı. Sonra tiyatro eserleri yazarak ün kazandı. Eserlerinin bazıları Devlet Tiyatroları, istanbul Şehir Tiyatroları ile özel tiyatrolarda oynandı. Oyunlarında insanı ve onun mücâdelesini yüceltmeye çalışır. Konularını tarihten almakla birlikte bunlara çağdaş yorumlar getirir. Oynanış ve basılış sırasına göre tiyatro eserleri: 1. Korku (1956), 2. Tanrılar ve İnsanlar (1959), 3. Hürrem Sultan (1960), 4. Kocaoğlan (1962), 5. Yalan (1962), 6. Kapılar (1963), 7. Mustafa (1963), 8. Tohum ve Toprak, Alemdar Paşa (1964), 9. Gecenin Sonu (1964), 10. FadikKız (1968), 11. Sîmavnalı Şeyh Bedreddin (1969), 12. Atçalı Kel Mehmet (1970), 13.16 Mart 1920 (1974), 14. Şili’de Av (1975), 15. Ölü Kentin Nabzı (1978), 16. Ali (Çocuklar için, 1979). Şiir kitapları: 1. Masal (1941), 2. Kıt Kanaat (1957). Orhan Asena, Kocaoğlan adlı oyunu ile Basın Yayın Genel Müdürlüğü tarafından 1956′da birincilik, Tanrılar ve İnsanlar ile 1960 TDK Tiyatro, Atçalı Kel Mehmet ile TRT 1970 Sanat, Ölü Kentin Nabzı ile 1980 İsmet Küntay Tiyatro mükâfatlarını kazanmıştır. |
Cevap: Tiyatro Yazarlar Kimlerdir ?Eserleri Nelerdir? Oktay Rifat Horozcu (1914- ) Şair. Trabzon’da doğdu. Şâir Samİh Rıfat’ın oğludur. Adana Erkek Lisesi’ni, Ankara Hukuk Fakültesi’ni bitirdi. Devlet hesabına üç yıl Paris’te Siyasal Bilgiler Fakültesi’nde okudu (1943). Basın-Yayın Genel Müdürlüğü’nde çalıştı. Avukatlık yaptı. İlk şiirleri Varlık mecmuasında çıktı (1936-1946). Daha sonra Aile (1947), Yaprak (1949-1950) ve Yeditepe {1951-1967) dergilerinde yazdı. Orhan Veli ve Melih Cevdet Anday ile birlikte çıkardığı Garip (1941) isimli kitabı ile Yeni Şiir’in öncülerinden oldu. Horozcu, espri ve kelime oyunlarına dayanan şiirler söyler. Halk şiirimizden de faydalanmış, şiirlerine masal ve tekerlemelerden motifler almıştır. Şiir tercümeleri ile romanları davardır. Şiir kitapları: 1. Garip (1941), 2. Yaşayıp Ölmek, Aşk ve Dî-vânelik Üstüne Şiirler (1945,1962′de 3. baskı), 3. Güzelleme (1945), 4. Aşağı Yukarı (.1952), 5. Karga ile Tilki (1954), 6. Perçemli Sokak (1956), 7. Aşık Merdiveni (1958), 8. İkilik (4 ve 5 numaralı kitapların ikinci baskısı, 1963), 9. Elleri Var Özgürlüğün (1966), 10. Şiirler (1969), 11. Yeni Şiirler (1973), 12. Çobanlı Şiirler (1976), 13. Bir Cigara İçimi (1979), 14. Elifli (1980), 15. Denize Doğru Konuşma (1982). Oyunları: 1. Birtakım İnsanlar (1961), 2. Kadınlar Arasında (1966), 3. Oyun İçinde Oyun {Basılmadı, 1949′da oynandı), 4. Atlar ve Filler (Basılmadı, 1962′de oynandı), 5. Çil Horoz (Basılmadı, 1964′-te oynandı), 6. Zabit Fatma’nın Kuzusu (1965′te oynandı, basılmadı), 7. Yağmur Sıkıntısı (1969′da oynandı, basılmadı), 8. Dirlik Düzenlik (1975′de oynandı, basılmadı). Romanları: 1. Bir Kadının Penceresinden (1976), 2. Danaburnu (1980), 3. Bay Lear (1982). |
Cevap: Tiyatro Yazarlar Kimlerdir ?Eserleri Nelerdir? Cahit Atay (1925- ) Oyun yazarı. Çorum’da doğdu. Lisede Öğrenimini tamamlayamadan okuldan ayrıldı. Köy öğretmenliği, meteoroloji memurluğu yaptı. Gezici tiyatro topluluklarında çalıştı. De-sinatörlük görevinden emekli oldu. İzmir’e yerleşti. Günümüz oyun yazarlarındandır. Oyunlarının konularını Anadolu köy ve kasaba hayâtından alır. Oynanış yıllarına göre eserleri: 1. Pervaneler (1959), 2. Pusuda (1961), 3. Sahildeki Kanepe (1961), 4. Hamdi ve Hamdi (1962), 5. Karaların Memetleri (1962), 6. Ana Hanım- Kız Ha*nım (1964), 7. Ormanda (1964), 8. Sultan Gelin (1965), 9. Kırlangıçlar (1966), 10. Palabıyık (1967), 11. Gültepe Oyunları (1968), 12. Evlenemeyenler ve İnsanlık Ölmedi Ya (1971). |
Cevap: Tiyatro Yazarlar Kimlerdir ?Eserleri Nelerdir? İsmail Hakkı Baltacıoğlu (1889-1978) Yazar. İstanbul’da doğdu. Vefa idâdîsi’ni (1903), istanbul Üniversitesi Tabiîye Bölümü’nü (1908) bitirdi, pârü’l-’ muallimîn’de hat ve pedagoji dersleri verdi. İstanbul Üniversitesi’nde (1913-1933) pedagoji profesörlüğü, dekanlık ve rektörlük yaptı. Ankara, Dil ve Tarİh-Coğrafya Fakültesi’nde profesörlük (1939-1942) yaptı. Afyon ve Kırşehir’den de milletvekili seçildi (1942, 1946). Ankara’da öldü. Cumhuriyet devri yazarlarındandır. Sosyoloji, psikoloji, sanat, eğitim ve felsefe alanlarında 100′e yakın eser ve incelemeleri, deneme ve fıkra türünde yazıları davardır. Hikâye, tiyatro eseri ve roman yazarlarındandır. Hikâye ve romanları: 1. Yalnızlar (Hikâye, 1942), 2. Batak (Roman, 1942). Tiyatro eserleri: 1. İnanmak (1939), 2. Salt Çelebi (1939), 3. Hayvanlar (1939), 4. Akıl Taciri (1940), 5. Kafa Tamircisi (1940), 6. Andaval Palas (1940), 7. Kütük (1946), 8. Dolap Beygiri (1949), 9. Karagöz Ankara’da (1949), 10. Küçük Şehit (1961). * Yeni Adam dergisi (aylık, ilk sayısı 1 Ocak 1934′te)de Baltacıoğlu’nun eseridir. Felsefe kitapları: 1. Kalbin Gözü (1922), 2. Rousseau’nun Terbiye Felsefesi (1925), 3. Felsefe (1938), Sosyoloji kitapları: 1. Maarifte Siyâset (1918), 2. Târih ve Terbiye (1933), 3. Türk’e doğru. 4. Batı’ya Doğru (1943), 5. Ziya Gökalp (1966) Estetiğe dâir eserleri: 1. Demokrasi ve Sanat (1931), 2. Sanat (1934), 3. Tiyatro (1941), 4. Kara–göz Tekniği ve Estetik (1942), 5. Türkler’de Yazı Sanatı (1958). Dinî eserleri: 1. Kur’ân Tercümesi (1957), 2. Büyük Tefsir (1961). *Pedagoji İle ilgili eserleri de vardır. Sanatkârın hayatı, eserleri ve felsefesi için Sabri Kolçak’ın neşrettiği Prof. Ismail Hakkı Baltacıoğlu (Izmir, 1968) adlı esere bakılmalıdır. |
Cevap: Tiyatro Yazarlar Kimlerdir ?Eserleri Nelerdir? Nihat Sami Banarlı (1907-1974) Yazar. İstanbul’da doğdu. İlk ve orta öğrenimini İstanbul’*da yaptı. Yüksek Öğretmen Okulu Türkçe Bölümü’nü bitirdi (1927). Edirne, Kabataş ve Galatasaray liseleri ile İstanbul Eğitim Enstitüsü (1947-1967), İstanbul Yüksek Öğretmen Okulu’nda edebiyat öğretmenliği yaptı. 1969′da emekli ol*du. Bâzı resmî ve Özel kurumlarda komisyon üyeliği, enstitü müdürlüğü görevlerinde bulundu. Yahya Kemâl Enstitüsü ile Yahya Kemâl Müzesi’nin kurucusudur. İstanbul’da öldü. Kabri Rumelihisarı’ndadır. Cumhuriyet devri yazarlarındandır. Sanat hayatına ortao*kul sıralarında başladı; hece ve aruz ile şiirler, tiyatro eser*leri, hikâye denemeleri yazdı, öğretmenliğinin ilk yıllarında Altı Ok, Orhun, Ötüken ve Atsız dergilerinde makale ve şiir*ler yayımladı. Ülkü, Yahya Kemâl Mecmuası, Hayat Tarih Mecmuası, Meydan, Kubbealtı Akademi Mecmuası, Hürri*yet, Akşam ve Yeni Sabah gazetelerinde pek çok yazı, ma*kale ve edebî sohbetleri yayımlandı. Liseler için yazdığı edebiyat kitabı ve Resimli Türk Edebiyatı Tarihi adlı eserleri ile tanınır. Tiyatro eserleri: 1. Kızıl Çağlayan- Bir Yuvanın Şarkısı (1933, manzum milli piyesler), 2. Sular Kararırken, 3. Yaban*cı, 4. Dumanlı Dağlar, 5. Son Vazife, 6. Bir Mâbed Yıkıldı, 7. Istırap Yarışı. Romanı: Bir Güzelliğin Romanı (Hürriyet ga*zetesinde tefrika edildi). Edebiyat tarihi araştırmaları: 1. Oâstân-ı Tevârih-i Mülûk-ı Âli Osman ve Cemşid-ü Hurşid Mesnevisi, {Ahmedî’nİn Osmanlı târihine dâir manzum ese*rinin neşri, 1933), 2. Resimli Türk Edebiyatı Tarihi (1948; 1975- 79, II. Cilt). Diğer eserleri: 1. Yahya Kemâl Yaşarken (1959), 2. Yahya Kemâl’in Hâtıraları (1960), 3. Türkçe’nin Sır*tarı (1940), 4. Metinlerle Edebî Bilgiler (1950), 5. Şiir ve Ede*biyat Sohbetleri 6. Metinlerle Türk Edebiyatı Tarihi I, II, III, (1951-1954), 7. Metinlerle Türk ve Batı Edebiyatı, I, II, III (1955-1960), 8. Edebî Bilgiler (1940). |
Cevap: Tiyatro Yazarlar Kimlerdir ?Eserleri Nelerdir? Cevat Fehmi Başkut (1905-1971) Tiyatro eseri yazarı. Edirne’de doğdu. Eyüp Rüştiyesi ile İstanbul Sultânîsi’ni bitirdi. Millî Mücâdele yıllarında, Bü*yük Millet Meciisi’nde mazbata tashihçisi ve zabıt kâtipliği yaptı. 1928′de İstanbul’a gelerek Vakit,_Son Posta ve Cum*huriyet gazetelerinde çalıştı. İstanbul Üniversitesi Gazete*cilik Enstitüsü’nde görev aldı. 1942′den itibaren oyun yazar*lığını gazeteciliğin yanısıra sürdürmüştür. İstanbul’da öldü. Feriköy Mezarhğt’nda gömülüdür. Cumhuriyet devri oyun yazarlarındandır. Basılan ilk yazı*sı röportaj türündendir. Sonra iki roman denemesi yayımla*mış, polisiye roman türünü de denedikten sonra oyun ya*zarlığında karar kılmıştır (1942). Sayıları yirmiüçü bulan oyunlarının mihveri, aile münâsebetleri İçinde zamanla de*ğişen fikrî ve ahlâkî zıtlaşmalardır. Konularını günlük hayat*tan, olaylar ve insanlar arasındaki çatışmalardan alır. Aile yapısındaki bozulmaya seyircinin dikkatini çeker. Paydos yurt dışında, Atina’da 65 defa temsil edilerek yabancı Ülke*de profesyonel sahnede oynayan ilk Türk oyunu olmuştur. Eserleri Ankara’da, İstanbul Şehir Tiyatroları’nda, Devlet Tlyatroları’nda, okul sahnelerinde defalarca oynanmıştır. Bunların bir kısmı yazarın sağlığında, bazıları da birkaç de*fa basıldı. Ölümünden sonra İnkılâp ve Aka Kitabevleri ta*mamını dört cilt hâlinde yayımladı. Eserleri: 1. Paydos (1948), 2. Küçük Şehir (1945, 1948′d e İnönü Tiyatro Armağanı kazandı), 3. Sana Rey Veriyorum (1951), 4. Harput’ta Bir Amerikalı (1955, bas. 1963), 5. Buzlar Çözülmeden (1964), 6.7 Hepimiz Birimiz için- Üzüntüyü Bırak (2 oyun, 1965), 8. Ölen Hangisi? (1968, bas, 1970), 9. Büyük Şehir (1942, bas. 1972), 10. Ayarsızlar (1943, bas. 1972), 11. Hacı Kaptan (1944, bas. 1972), 12. Koca Bebek (1046, bas. 1972), 13. Soygun (1951, bas. 1972), 14. Kadıköy ^Ulcsi (1952, bas. 1972), 15. Makine (1953, bas, 1972), |
Cevap: Tiyatro Yazarlar Kimlerdir ?Eserleri Nelerdir? Selahattin Batu (1905-1973) Şâir, yazar. Eceabat’ta doğdu. Gelibolu İdadisi ile İstanbul Yüksek Baytar Okulu’nu bitirdi (1925). Aynı okulda asistan iken Ziraat Bakanlığı tarafından ihtisas için Almanya’ya gönderildi (1927). Hannover Yüksek Veteriner Okulu ile Berlin Ziraat Fakültesı’nde uzmanlık eğitimi gördü. Dönüşünde Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi’nde Öğretim görevlisi oldu. TBMM’nin Vll’inci döneminde Çanakkale milletvekili seçildi. Zooteknik profesörlüğünden emekliye ayrılınca İstanbul’a yerleşti (1969). İstanbul’da öldü. Zıncirlikuyu Mezarlığı’na gömüldü. Cumhuriyet dönemi şâir ve tiyatro yazarlarındandır. Edebiyata şiir yazarak başiadı. Şiirlerinde hayatın bir anlık görüntüleri, gözlemleri ve intibaları vardır. Dili yalın ve sâdedir. Tabiat ve insana fazla yer verir. Deneme ve gezi notlarında daha canlı ve şairane dil, daha renkli bir üslûp mevcuttur. Tiyatro eserlerinde Yunan trajedilerinin etkisi görülür. Konularını Türk ve Yunan efsanelerinden alan bu oyunlarda hümanist görüşe ağırlık verilmiştir. Helena adfı oyunu manzum olarak Aimanca’ya çevrilmiş ve Avusturya’da yapılan Milletlerarası Tiyatro Eserleri Yarışması’nda ikincilik kazanmıştır. Aynı oyun Viyana Devlet Tiyatrosu tarafından Bregenz’de oynanmıştır (1950). Batu, eski Yunan trajedisine uyan eserler yazan ilk Türk şâiridir. Şiirlerini Varlık, Türk Dili ve Hisar dergilerinde yayımlamıştır. Şiir kitapları: 1. Bursa’da Yeşiller (1949), 2. Rüzgârlı Su (1962). Gezi notları, denemeler: 1. İnsan ve Sanat (Denemeler, 1945), 2. Romancero (Gezi notları, 1953), 3. İsviçre Günleri (Gezi, 1966), 4. Avusurya ye Venedik Günleri (1970). Ti*yatro eserleri: 1. İphigenia Tauris’te (5 perde, manzum, dram, 1943), 2. Kerem ile Aslı (5 perde, manzum, dram, 1943), 3. Kerem (Adnan Saygun’un bir operası için yazılan fibretto, 1953), 4. Güzel Helena (5 perde, manzum, dram, 1954, bas. 1959), 5. Oğuzata (5 perde, manzum, dram, 1955, bas. 1961). |
Cevap: Tiyatro Yazarlar Kimlerdir ?Eserleri Nelerdir? Vüsat O. Bener Hikaye yazarı. Samsun’da doğdu. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nl bitirdi. Ticâret Bakanlığı’nda raportör*lük, Karayolları Genel Müdürlüğü’nde hukuk müşavirliği yaptı. Yeni İstanbul gazetesinin New York Herald Tribüne gaze*tesi ile birlikte düzenlediği Hikâye Yanşması’nda “Dost†isimli hikâyesi ile üçüncülük kazandı (10 Ağustos 1950). Se*çilmiş Hikâyeler (1951-1952) ve Varlık (1952-1955) dergile*rinde yayımladığı hikâyeleri ile tanındı. Sosyal ve ferdî olay*ları mücerret hâle getirip anlatma gayretleri ile çağdaşı olan hikayecilerden ayrılır. Eserleri: 1. Dost (Hikâyeler, 1952), 2. Ya şama s iz (Hikâye*ler, 1957), 3. Ihlamur Ağacı (1962, Tiyatro eseri, TDK. 1962 Tiyatro Mükafatı aldı), 4. İpin Ucu (Tiyatro eseri). |
Cevap: Tiyatro Yazarlar Kimlerdir ?Eserleri Nelerdir? Beşir Fuat (1852-1887) Yazar. İstanbul’da doğdu. Fatih Rüştiyesi, Askerî İdâdl (1871) ve Harp Okulu’nu (1873) bitirdi. Sarayda Sultan Abdü-laziz’in yaveri oldu (1873-1876). Sırp Savaşı' na (1875-1876), Rus Harbi’ne (1877-1878) ve Girit isyanının bastırılması hareketine katıldı. Önyüzbaşı rütbesinde iken askerlikten ayrıldı. İntihar ederek öldü. Kabri İstanbul’dadır. XIX’uncu asır yazarlarındandır. Tanzimat devrinin sonlarına doğru kuvvetlenmeye başlayan müsbet ilim görüşünü benimsemiştir. Edebiyatta romantizm, realizm ve natüra-lizm akımlarım ve bu akımların metodlarını karşılaştıran yazılar yayımladı. Tiyatro eseri ve roman tercümeleri yaptı. Voltaire ve Victor Hugo üzerine yazdığı monografiler sebebiyle pozitivist ve natüralist sayıldı. Zaman zaman Ahmed Midhat, Nuallim Naci, Namık Kemal ve Menemenlizâde Ta-hir ile şiddetli münakaşalar yaptı. Pek çok Batılı yazarı ve düşünürü Türk okuyucusuna tanıtarak hem yazarların, hem de okuyucuların fikrî ve ilmî seviyesini yükseltmeye çalıştı. Beşir Fuat’ın 16 kitabı, yüzlerce makalesi vardır. Tercüme tiyatro eserleri: 1. İki Bebek (1883), 2. Binbaşıyı Davet (1883), 3. Birinci Kat (1884), 4. Cinayetin Esrarı (1885). Diğer eserleri: 1. Victor Hugo (Romantizmi tenkit eden ve natüralizmi tanıtan monografi, 1885), 2. Mektûbât (Fazlı Necip ile edebiyata dâir yazışmaları, 1888), 3. Intikâd (Muallim Naci ile yazışmaları, 1887), 4. Volter, 5. Beşer. * Yabancı dil öğretmek gayesi ile yazdığı kitaplar da vardır. [M. Orhan Okay’ın Beşir Fuad adlı doktora tezi İstanbul’da, 1969′da neşredildi.] |
Cevap: Tiyatro Yazarlar Kimlerdir ?Eserleri Nelerdir? Recep Bilginer Tiyatro eseri yazarı. Adana’da doğdu. Ortaöğrenimini Konya Lisesi’nde (1940), yüksek öğrenimin) de İstanbul Gazete Enstitüsü’nde yaptı. 1944 yılında, Vatan gazetesinde gazeteciliğe başladı. İstanbul Şehir Meclisi ve Daimî Encümen Üyeliği (1950-1955), İETT Belediye Meclisi Murakıplığı (1955-1960) yaptı. Gazeteciler Cemiyeti Yönetim Kurulu üyeliğinde bulundu (1950-1960). Edebiyata şiir yazarak başladı. Daha sonra tiyatroya yönelerek toplum konularını işleyen oyunlar yazdı. İlk oynanış, basım yıllarına göre eserleri: 1. Gazeteciden Dost (1962), 2. İsyancılar (1964, filme alındı), 3. Ben Devletim (1965), 4. Utanç Dünyâsı (1968), 5. San Naciye (1971), 6. Yunus Emre, Parkta Bir Sonbahar Gönüydü (1976) (Yunus Emre oyunu ile, 1980 yılında Yunus Emre İlme Hizmet Vak-fı’nın, Yunus Emre Büyük Sanat Mukâfatı’nı aldı). Diğer eserleri: 1. Sançizmeli (1980, roman), 2. Hapisliğim (1981, hatıraları). |
Cevap: Tiyatro Yazarlar Kimlerdir ?Eserleri Nelerdir? Tarık Buğra Hikâye ve roman yazarı. Akşehir’de doğdu. İlk ve ortaokulu Akşehir’de, liseyi Konya’da okudu (1936). İstanbul Üniversitesi Tıp, Hukuk ve Edebiyat fakültelerine devam ettiyse de tamamlamadı. Akşehir’de Nasreddin Hoca gazetesini çıkararak gazeteciliğe başladı (1947). İstanbul’da Milliyet (1952-1956), Yeni İstanbul (1960-1966), Yol (1968) ve Tercüman gazetelerinde fıkra yazarlığı yaptı. Hâlen Tercüman gazetesinde fıkra yazarı olarak çalışmaktadır. Günümüzün en usta roman ve hikâye yazarıdır. 1941) 1955 villan arasında cok savıda hikâye yazmış, bu eserleni insanın bunalımlarını dile getirmiştir. AncaK du yazılarda dam sonraki yazarlarda görülen Türk milletinin dinî ve millî değerleri hafife alma yolu asla tutulmamıştır. Cumhuriyet gazetesi tarafından açılan Hikâye Yarışması’nda (1948) aldıgı ikincilik derecesi ile aynı yıllarda Çınaraltı dergisinde neşrettiği hikâyeleri ile dikkat çekmiş, bilahare roman yazmaya başlamıştır. Küçük Ağa adlı büyük romanı ile usta bir romancı olduğu anlaşılmıştır. Tiyatro edebiyatı ile ilgili eser leri ile fıkraları da vardır. Yaşayan Türkçe ile yazılan hikâye ve romanları günümüzün en sevilen eserleri olmuştur. Hîkayeleri: 1. Oğlumuz (1949), 2. Yarın Diye Bir Şey Yoktur (1952), 3. İki Uyku Arasında (1954), 4. Hikâyeler (1964, 1969,1974). Romanları: 1. Yalnızların Romanı (Çınaraltı def. gisinde neşredildi, 1948), 2. Siyah Kehribar (1955), 3. Küçük Ağa (1964, 1979, 1983), 4. Küçük Ağa Ankara’da (1964, 1975), 5. İbişâ€™in Rüyası (TRT Roman Başarı Mükâfatı aldı, 1970; yazar tarafından oyun hâline getirildi, Devlet Tiyatrosu’nda oynandı 1972, 1985), 6. Firavun İmam (1976, Türkiye Millî Kültür Vakfı 1978 armağanını aldı), 7. Dönemeç (1978), 8. Gençliğim Eyvah (1979), 9. Yağmur Beklerken (1981). Fıkralarından seçmeler: Gençlik Türküsü (1964). Dil ve edebiyat üzerine yazılar: Düşman Kazanmak Sanatı (1979). Seyahat yazıları: Gagaringrad (Moskova notları, 1962). Tiyatro eserleri: 1. Ayakta Durmak İstiyorum (1966), 2. Dört Yumruk, 3. Yüzlerce Çiçek Birden Açtı, 4. İbişâ€™in Rüyası. Tefrika hâlindeki romanları: Aşk Esirleri, Şehir Uyurken, Yanıyor Mu Yeşil Köşkün Lâmbası?, Ölü Nokta, Sonradan Ya*şamak, Abaza Paşanın Rüyası. |
Cevap: Tiyatro Yazarlar Kimlerdir ?Eserleri Nelerdir? Bekir Büyükarkın (1921- ) Roman ve tiyatro eseri yazarı. İstanbul’da doğdu. Vefa Lisesi ile Yüksek İktisat ve Ticâret Okulu’nu (1942) bitirdi. Anadolu Sigorta Şirketi (1945-1952) ile Ticâret Bankası’nda muhasebe müdürü olarak çalıştı (1952-1960). Sonra mâlî müşavirlik bürosu açtı. Günümüz yazarlarındandır. Çeşitli gazetelerde neşrettiği hikâyelerden sonra Dökmeci adlı piyesi ile CHP oyun yarışmasında derece alarak adını duyurdu. Romanlarında Türk tarihinden aldığı konuları İşler. Piyeslerinde devrinin hayat tarzını anlatır. Romanlarının tarihî olanlarını önce tefrika etti, sonra kitap hâline getirdi. Bâzı oyunları İstanbul Şehir Tiyatrosu’nda oynandı. (Yarısı, 1967; Duman 1970). Romanları: 1. Bîr Sef Gibi (1962), 2. Son Akın (1963), 3. Belki Bir Gün (1965), 4. Suların Gölgesinde (1966), 5. Tanyeri (1967), 6. Bozkırda Sabah (1966), 7. Yoldaki Adam (1973). Tiyatro eserleri: 1. Dökmeci (1954), 2. Yansı (1967), 3. Zafer (1948), 4. Armutlar- Yolcular- Tanyeri (3 oyun birlikte, Uç Oyun adı ile, 1970), 5. Keçiler- Duman (İki Oyun adı ile, 1970), 6. Soytarı (1972,1974), 7. Genç Osman (1974). Şiirleri: 1. Eski Dost (1954), 2. Rüzgâr (1965). |
Cevap: Tiyatro Yazarlar Kimlerdir ?Eserleri Nelerdir? Dilaver Cebeci (1943- ) Şâir, yazar. Kelkit’in Davısı köyünde doğdu. Ailesi 1948 yılında Kırıkkale’ye göçtü. Atatürk llkokulu’nda okudu. Ortaokulu Merzifon ve Mersin Askerî ortaokullarında, Kırıkkale’de başladığı liseyi de Erzincan’da bitirdi (1966). Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nde okuduktan sonra (1970), Aydın, İstanbul ve Ankara’da öğretmenlik ve İdarecilik yaptı. Hâlen İstanbul’da öğretmendir. Günümüz şâir ve yazarlarından olan Cebeci, şiir, hikâye, mizah ve tiyatro dallarında eserler vermiştir. Töre, Türk Edebiyatı, Türk Yurdu, Doğuş, Devlet, inanç, Defne, Yeni Divan ve Konevi dergilerinde yazıları çıktı. Şiirlerini bazan hece, bâzan serbest nazımla yazar. Aşk, vatan sevgisi ve kahramanlık temalarını İşler. Eserleri: 1.Hun Aşkı (Şiirler, 1972, 1984), 2. Mavi Türkü (Hikâye ve mensûreler, 1983), 3. Devrannâme (Seyyah-ı Fakir Evliya Çelebi takma adı ile mizahî yazılar, 1983), 4. Şafağa çekilenler (Şiirler, 1984), 5. Büyü (Tiyatro eseri, 1984, ödül aldı). |
Cevap: Tiyatro Yazarlar Kimlerdir ?Eserleri Nelerdir? Faruk Nafiz Çamlıbel Şâir. istanbul’da doğdu. Orman ve Madenler Dâiresi memurlarından Süleyman Nafiz Bey’in oğludur. İlk ve orta öğrenimini İstanbul’da yaptı. Tıp Fakültesi’ne devam etti ise de bitiremeden ayrıldı ve gazeteci olarak çalışmaya başladı. Sonra edebiyat öğretmenliğine geçti. Faruk Nafiz, Kayseri, Ankara ve İstanbul’da ise edebiyat öğretmenliği yaptı (1922-1946), 1946′dan 27 Mayıs 1960′a kadar İstanbul milletvekili olarak TBMM’de bulundu. Akdeniz’de bir gezideyken gemide kalp yetmezliğinden Öldü. Kabri İstanbul’da Zinclrllkuyu Mezarlığı’ndadır. Faruk Nafiz Çamlıbel, şiire küçük yaşta başladı. İlk şiiri Peyam gazetesinde çıktı (1913). Sanat dünyası onu Edebiyat-ı Umûmiye’de yayımlanan Şarkın Sultanları isimli şiiri ile tanıdı. 1924′e kadar İleri, Yeni Mecmua, Ümid, Şâir, Nedim, Büyük Mecmua, Temâşâ, Edebi Mecmua ve Yarın gibi dergilerde yazdı. Önceleri aruz vezni ile aşk şiirleri yazıyordu. Sonra Millî Edebiyat akımına girerek hece ile yazmaya başladı ve “Hecenin Beş Şâfriâ€nden biri oldu. Edebiyat öğretmeni olarak Anadolu’da bulunması onu Memleket edebiyatına yöneltti. Hem hece hem de aruz vezni ile yurdun güzelliklerini anlatan şiirler yazdı. Halk edebiyatı geleneğinden faydalandı. Tiyatro eserleri devrinde çok tutuldu. Çoğu manzum olan bu eserlerde Türk efsaneleri ile Anadolu’da elde ettiği izlenimler anlatılır. Tiyatro oyunları Canavar (1925) Akın (1932) Özyurt (1932) Kahraman (1933) Yayla Kartalı (1945) İlk Göz Ağrısı (1946) Şiir kitapları Şarkın Sultanları (1918) Gönülden Gönüle (1919) Dinle Neyden (1919) Çoban Çeşmesi (1926) Suda Halkalar (1928) Bir Ömür böyle geçti (1933) Elimle Seçtiklerim (1934) Akarsu (1936) Tatlı Sert (Mizahi şiirler, 1938) Akıncı Türküleri (1938) Heyecan ve Sükun (1959) Zindan Duvarları (1967) Han Duvarları (1969) |
Cevap: Tiyatro Yazarlar Kimlerdir ?Eserleri Nelerdir? Refik Erduran Oyun yazarı. İstanbul’da doğdu. Robert Kolej’i bitirdikten sonra (1947), Amerika’da tiyatro tarihi ve dramatik edebiyat konusunda öğrenim gördü. Fıkra yazarı olarak bir gazetede çalışmaktadır. Erduran, günümüz oyun yazarlarındandır. Tiyatro tenkitleri ve mizahî hikâyeler de yazmıştır. Bir roman denemesi vardır. İlk oynanış yıllarına göre oyunları: 1. Deli (1957), 2. Bir Kilo Namus (1958), 3. Cengiz Han’ın Bisikleti (1959), 4. İp Oyunu (1959), 5. Karayar Köprüsü (1959), 6. İkinci Baskı (1960), 7. Büyük Jüstinyen (1961), 8. Aman Avcı (1962), 9. Ayı Masalı (1962), 10. Direkler Arasında (1965), 11. Uçurtmanın Zinciri (1965), 12. Kartal Tekmesi (1966), 13. Kelepçe (1967), 14. Turp Suyu (1969), 15. Canavar Cafer (1973). Piyeslerden basılanlar: 1. İki Kısa Oyun (İp Oyunu, Korkunçlar, 1957), 2. Karayar Köprüsü. |
Cevap: Tiyatro Yazarlar Kimlerdir ?Eserleri Nelerdir? Burhan Felek (1889-1982) Yazar. Üsküdar’da doğdu. Üsküdar Ravza Terakkiyesi’ni, Mülkiye İdâdîsi’ni ve İstanbul Hukuk Mektebi’ni bitirdi (1911). Evkaf İnşaat Başkâtipliği, Ticâret Bakanlığı Hukuk Müşavir Yardımcılığı, öğretmenlik ve avukatlık yaptı. Gazeteciler Cemiyeti Başkaniığı’nda bulundu. Çeşitli gazetelerde fıkra yazarlığı yaptı (Vakit, Vatan, Millet, Yeni Ses, Tan, Cumhuriyet, Milliyet). 1976′da Şeyhüm muharririn unvanı aldı. İstanbul’da öldü. Felek, günlük fıkraları ve mizahîhikâyeleri ile tanınır. Anlaşılır bir dille, yaşayan Türkçe ile yazılar yazmıştır. Eserleri: 1. Mint Masalları (Gezi yazıları, 1944), 2. Âdem’den Bu Güne Büyük Aşklar (1945), 3. Felek (Fıkralar, 1947), 4. Va*tandaş Ahmet Efendi (Mizahı hikâyeler, 1957), 5. Eski İstanbul Hikâyeleri (1971), 6. Yaşadığımız Günler (Hikâye, hâtıra, 1974), 7. Melek Hanım(J.Verneile’den adapteettiği piyes.Şehir Tiyatrolarında oynandı), 8. Giovanna Guarechi’den Don Camillo serisinin Türkçe’ye tercümesi. |
Cevap: Tiyatro Yazarlar Kimlerdir ?Eserleri Nelerdir? Feraizci-Zade Mehmet Şakir (1853-1911) Tiyatro eseri yazarı. Bursa’da doğdu. Özel öğrenim görerek yetişti. Bursa Vilâyet Mektebî Kalemi ile Bursa ve Kırklareli’nde devlet memurluğu, öğretmenlik, gazete ve basımevi müdürlüğü yaptı. Bursa’da öldü. Tanzimat dönemi oyun yazarlarındandır. Nilüfer (1885-1891) ile Gündoğdu (1894) dergilerini çıkarmış, tasfiyecilik derecesinde dilde sadeleşmeyi savunmuştur. Ahmet Vefik Paşa’nın Bursa valiliği sırasında, tiyatro çalışmalarında yardımcı olmuştur. Moliere’nin tercümelerinin tesirinde kalarak oyunlar yazıp kendi matbaasında yayımlamıştır. Eserleri: 1. Evhâmî (1883, C. Kudret tarafından yeni neşri 1974), 2. îcâb-ı Gurur yâhud İnkılâbı Muhabbet (1883), 3. İnatçı yâhud Çöpçatan (1883), 4. Kırkyalan Köse (1884), 5. Teehhül yâhud İlk Gözağrısı (1884), 6. Yalan Tükendi (1884). *Bir de elyazması hâlinde lügati vardır (TDK Ktp. ve Millet Ktp.’de) |
Cevap: Tiyatro Yazarlar Kimlerdir ?Eserleri Nelerdir? Hüseyin Rahmi Gürpınar (1864-1944) Roman, hikaye ve oyun yazan. İstanbul’da doğdu. Babası Mehmed Said Paşa’dır. Çok küçük yaşta annesini kaybetti, anneannesi ile teyzesinin yanında büyüdü. Mahalle mektebi ile Mahmudiye Rüştiyesi’nde okudu. Özel dersler alarak Fransızca öğrendi. 1880′de Mülkiye Mektebi’ne girdi, hastalandığı için İkinci sınıftan ayrıldı. Adliye ve Nâfıa (Bayındırlık) bakanlıklarında kısa süreli memurluklarda bulundu. 1908′den sonra hayatını kalemi ile kazandı. V.ve Vl’ıncı dönemlerde (1935-1943) Kütahya milletvekili olarak TBMM’nde bulundu.Hayatının son 30-31 yılını Heybeliada’da geçirdi. Kabri aynı adadadır. Hiçbir edebî topluluğa katılmayan Hüseyin Rahmi ilk romanı olan Sık ile tanınarak Tercüman-ı Hakikat gazetesinin yazarları arasına katıldı. Bir müddet tercüme ile uğraştıktan sonra kendini tamamen telif romana verdi. Sayıları altmışa yaklaşan hikâye ve roman kitapları yayımlandı. 1921-1924 yıllan onun yazı hayâtının en verimli yıllandır. Eserlerinde gözleme büyük değer verdi. Yaşadığı devrin insanlarının hayatını, İnançlarını, kavgalarım, gülünç hallerini anlattı. Bilhassa sosyal problemleri, bâtıl inançları, yanlış batılılaşmanın toplum hayâtında yarattığı sarsıntıları başarılı bir şekilde tasvir etti. Kahramanları kendi dilleri ite ustalıkla konuşturarak canlı eserler verdi. Meddah, Karagöz ve Ortaoyunu geleneğinden de faydalanarak romanlarında güldürü unsuruna ağırlık verdi. Romanları: 1. Şık (1889), 2. İffet (1896), 3. Mutallaka (1998), 4. Mürebbiye (1899), 5. Bir Muadele-i Sevda (1899), 6. Metres (1900), 7. Tesadüf (1900), 8. Şıpsevdi (1911) 9. Nî-metşinas (1901), 10. Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç (1912), 11. Gulyabânî (1913), 12. Cadı (1912), 13. Sevda Peşinde (1912), 14. Hayattan Sayfalar (1919), 15. Hakka Sığındık (1919), 16. Toraman (1919), 17. Son Arzu (1922), 18. Tebessüm-i Elem (1923), 19. Cehennemlik (1924), 20. Efsun-cu Baba (1924), 21. Meyhanede Hanımlar (1924), 22. Ben Deli Miyim? (1925), 23. Tutuşmuş Gönüller (1926), 24. Bihur Kalp (1926), 25. Evlere Senlik, Kaynanam Nasıl Kudurdu? (1927), 26. Mezarından Kalkan Şehit (1928), 27. Kokotlar Mektebi (1928), 28. Şeytan İşi (1933), 29. Utanmaz Adam (1934), 30. Eşkıya İninde (1935), 31. Kesik Baş (1942), 32. Gönül Bir Yeldeğlrmenidfr, Sevda Öğütür (1943), 33. Ölüm Bir Kurtuluş Mudur? (1954), 34. Dlrilen İskelet (1946), 35. Dünyânın Mihveri Kadın Mı Para Mı? (1949) 36. Deli Filozof (1964) 37. Kaderin Cilvesi (1964), 38. İnsanlar Maymun Muydu? (1968), 39. Can Pazarı (1968), 40. Ölüler Yaşıyor Mu? (1973), 41. Namuslu Kokotlar (1973). Hikaye kitapları: 1. Kadınlar Vâiz (1920), 2. Namuslu Açlık Meselesi (1933), 3. Katil Püse (1933), 4. İki Hödüğün Seyahati, 5. Tünelden lik Çıkış (1934), 6. Gönül Ticâreti (1939), 7. Meyhanede Kadınlar (İçinde birkaç hikâye var.). Oyunları: 1. Hazan Bülbülü (1916), 2. Kadın Erkek Değince (1933), 3. Tokuşan Kafalar (1973), 4. İki Damla Yaş (1973), 5. Gülbahar Hanım (Yandı). Diğer eserleri: 1. Cadı Çarpışıyor (1913, tartışmalar), 2. Şekâvet-i Edebiye (1913, tartışmalar), 3. Sanat ve Edebiyat (1972, H.A. Önelçin derledi, sanat yazılarıdır.) * Külliyatı, Atlas Kitabevi tarafından 54 kitap hâlinde yayımlandı. Fazla bilgi İçin A.S. Levend’in Hüseyin Rahmi Gürpınar (TDK, 1964) adlı eseri ile M. Gökmenin Gürpınar Biyografyası (1966), isimli eserlere bakınız. |
Cevap: Tiyatro Yazarlar Kimlerdir ?Eserleri Nelerdir? HADIVAR, HALİDE EDİB (1884-9 1.1964) Romancı. İstanbul’da doğdu. Reji Nâzın Mehmed Edip Bey’in kızıdır. Üsküdar Amerikan Kız Koleji’ni bitirdi. Özel olarak Arapça, Kur’ân-ı Kerîm, Türk musikîsi, Salih Zeki’den matematik, Rıza Tevfik Bölükbaşı’dan felsefe ve edebiyat dersleri alarak özel öğrenim gördü. 1901 ‘de hocası Salih Ze*ki İle evlendi. 31 Mart olayı üzerine Mısır’a kaçtı. Oradan İn*giltere’ye geçti. Eğitimle ilgili yazıları beğenildiği için 1909′-da Dârü’l-Muallimat (Öretmen Okulu) pedagoji öğretmenli*ğine getirildi. 191.7’de ikinci evliliğini Dr. Adnan Adıvar ile yaptı. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’nde Batı edebiyatı dersleri verdi. Yunanlılar’ın İzmir’i işgal etmesini protesto için yapılan meşhur Sultanahmed Mitingi’nde heye*canlı bir konuşma yaptı. İstanbul’un işgal edilmesi üzerine kocası ile Anadolu’ya kaçarak Millî Mücâdele’ye katıldı. Sa*karya Muharebesi’nİ takip eden günlerde, savaşa fiilen ka*tılıp hastabakıcılık yaptı. Kendisine “onbaşı” ve “çavuşluk” rütbeleri verildi. Millî Mücâdele’den sonra eşiyle birlikte Av*rupa’ya gitti (1924-1939). 1939’da Edebiyat Fakültesi İngiliz*ce profesörlüğüne tayin edildi. İstanbul’da öldü. Halide Edip Türk kadınının iş, düşünce ve edebiyat ala*nında başarılı olan bir örneğidir. Kadın haklarının ateşli bir savunucusu olarak yıllarca mücadele vermiştir. Gördüğü eğitim sebebiyle Doğu-Batı sentezini en başarılı şekilde ya*pabilen yazarlarımızdandır. Yazı hayâtına gazete ve dergi*lerde yayınlattığı makale, sohbet ve denemelerle başlamış, bu eserlerinde kızların eğitimiyle psikolojisi üzerinde dur*muş, aşk konusunu ön plâna almıştır. İlk romanlarında aşk konusu ağır basar. Kurtuluş Savaşı onun düşünce dünyası*nı değiştirmiş, ideolojik romanlar yazmasını sağlamıştır. Bâzı romanları Türk gelenek ve görenekleri üzerine kurulmuş, sosyal hayatımızı çok canlı çizgilerle yansıtan töre ro*manlarıdır. Bu türden olan Sinekli Bakkal, CHP Roman Ya-rışması’nda birincilik kazanmıştır, kısa ve fiilsiz cümleleri, sade bir dili vardır. Bu bakımdan yazarı tenkit edenler ol*muştur. Bütün eserlerinde kadın kahramanların daha kuv*vetli ve canlı anlatıldığı, tanıtıldığı görülür. Halide Edip Adıvar, şa*hıs yaratmada çok başarılıdır. Cumhuriyet döneminin en çok okunan eserlerini yazmıştır. Kitaplarının bir kısmı da batı dillerine çevrilmiştir. Hikayeleri: 1. Harap Mâbedier (1911), 2. Dağa Çıkan Kurt (1922), 3. Kubbede Kalan Hoş Sadâ (1974), 4. izmir’den Bursa’ya (İçindeki üç hikaye yazara ait*tir, 1963,1970). Romanları: 1. Heyula (1909-İ974), 2. Râlk’ln Annesi (1909, 1924), 3. Sevlyye Tallb (1910), 4. Handan (1912), 5. Yeni Tu*ran (1912), 6. Son Eseri (1913,1909,1939), 7. Mev’ut Hüküm (1917. 1919). 8. Ateşten Gömlek (1922, 1923), 9. Kalp Ağrısı (1924), 10. Vurun Kahpeye (1923, 1926), 11. Zeyno’nun Oğlu (1927,1928), 12. Sinekli Bakkal (1935,1936), 13. Yolpalas Ci*nayeti (1936), 14. Tatarcık (1938, 1939), 15. Sonsuz Panayır (1946), 16. Döner Ayna (1953), 17. Âkile Hanım Sokağı (1958, 1975), 18. Kerim Usta’nın Oğlu (1958,1974), 19. Sevda Soka*ğı Komedyası (1959, 1971), 20. Çare saz (1961, 1972), 21. Hayat Parçaları (1963). Tiyatro eserleri: 1. Kenan Çobanları (1918), 2. Maske ve Ruh (1937). Hâtıraları: 1. Mor Salkımlı Ev (1951,1955; İn*gilizce neşri “Memoirs” 1926), 2. Türk’ün Ateşte İmtihanı (Milli Mücâdele Hâtıraları, Hayat mecmuası’nda 1962; İngi*lizce neşri “The Turkish ordeal”. 1928). Diğer eser*leri: 1. İngiliz Edebiyatı Tarihi (3 cilt, 1940-49), 2. Türkiye’de Şark-Garp ve Amerikan Tesirleri (1954,1955; İngilizce ve Ur*duca’ya da çevrildi). 2. Gazete ve mecmualardaki diğer ince*lemeleri, fikrî yazıları ve tercümeleri. |
Cevap: Tiyatro Yazarlar Kimlerdir ?Eserleri Nelerdir? MANASTIRLI RIFAT (1851-1907) Tiyatro eseri yazarı, Manastır’da doğdu. Reşit Bey’in oğ*ludur. Harbiye’yl bitirdikten sonra (1872) uzun süre subay olarak çalıştı. Osmanlı-Rus Savaşı’na katıldı (1877). Abdülaziz’in tahttan indirilmesine sebep olanlardan sayılarak II. Abdülhamid tarafından Haleb’e sürüldü. Haleb’de öldü. Şiirleri de olmakla beraber gazete yazıları ve tiyatro eser*leri ile tanınır. Tanzimat edebiyatı döneminin en çok oyun yazan yazarı ve sanatkârlarındandır. Piyesleri: 1. Osman Gâzi (dram, 1873, konusu vatan sev*gisi), 2. Görenek (dram, eski düğünlerdeki İsrafı tenkit eden, 1874), 3. Ya Gâzi Ya Şehid (dram, vatan sevgisi İşlenir, 1874,19087). 4. Pâkdâmen (Bir romanın sahneye uygulanma*sı, dram, 1874), Hasan Bedreddin Paşa ile birlikte yazdıkları piyesleri Temâşfi adlı bir serîde yayımladılar. Bu serideki oyunlar: 1. Ebu’l-alâ (1875), 2. Delile yahut Kanlı İntikam (1878), 3. Kölemenler (1875), 4. Fakire yahut Mükâfat-ı İffet (1876), 5. Ahmed Yetim yahut Netice-i Sadâkat (1880), 6. Ne*damet (1875 komedi), 7. Ebu’l-Fedâ (opera-komedya). Bu seri*nin İlk beş tanesi dram türündendir. Gedikpaşa Tiyatrosu’nda oynanmıştır. Fransızca’dan tercümeleri vardır. Mecâmiü’l-edeb adlı eserinde şiir ve nesir kaidelerinden bahse*der. |
Cevap: Tiyatro Yazarlar Kimlerdir ?Eserleri Nelerdir? Necip Fazıl Kısakürek (16.05.1905- 25.05.1983) Şâir, yazar. İstanbul’da doğdu. Hukukçu Abdülbâkı Fâzıl Bey’in oğlu. Bahriye Mektebi’ni (Deniz Lisesi) bitirip İstan bul Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü’ne devam etti (1924 1925). Milli Eğitim Bakanlığı’nca Sorbon Universitest’ne gönderildi. Tahsilini tamamlamadan aeri döndü. Necip Fazıl, İstanbul ve Anadolu’da çeşitli bankalarda müfettişlik ve muhasebe müdürlüğü (1926-1939), Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi’nde öğretim görevliliği, Devlet Konser vatuvarı’nda, İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi’nde ve Robert Kolej’de öğretmenlik yaptı. (1939-1943). Daha sonra basın hayatına atılıp geçimini yayımları ile sağladı Büyük Doğu dergisinin ve Büyük Doğu Yayınları’nın sahibi idi. Günlük gazetelerde zaman zaman fıkralar ve makaleler yazdı. İstanbul’da öldü. Necip Fazıl Kısakürek, şiirlerini sâde ve temiz bir Türkçe ile, hece vezni ile söyledi. Fransız edebiyatı şiir anlayışını Türk halk şiirinin ifa*de kudreti ile birleştirerek his ve fikir yüklü manzumeler meydana getirdi. Pek çok şiirinin ilham kaynağı tasavvuf*tur. Mistik duygu ve düşünceleri, İnsanın İçine gömülmüş gizli kalmış özlemleri kuvvetli bir nazım tekniği ile anlatıldı. Tiyatro eserlerinde insanların ruh bunalımlarını ustaca ser*giledi. Fıkra ve makalelerinde, dinî eserlerinde konuyu de*ğişik bir açıdan görüp işlemiş ve yenilik yapmıştır. Şiir kitapları: 1. Örümcek Ağı (1925), 2. Kaldırımlar (1928), 3. Ben ve Ötesi (1932), 4. Sonsuzluk Kervanı (1955), 5. Çile(1962…..1979), 6. Şiirlerim (1969), 7. Esselâm (1973). Tiyatro eserleri: 1. Tohum (1935), 2. Bir Adam Yaratmak (1938), 3. Künye (1940), 4. Sabırtaşı (1940), 5. Para (1942), 6. Nâm-ı di*ğer Parmaksız Salih (1949), 7. Reis Bey (1964), 8. Siyah Pele*rinli Adam (1964), 9. Ahşap Konak (1964), 10. Yunus Emre (1969), 11. Abdülhamid Han (1969), 12. Kanlı Sarık (1970), 13. Mukaddes Emânet (1975), 14. İbrahim Edhem. [Bu oyunlar Kültür Bakanlığı tarafından Tiyatro Eserleri dizisinde tekrar ve 3 cilt hâlinde basıldı (1976).] Hikaye kitapları: 1. Birkaç Hikâye, Birkaç Tahlil (1933), 2. Ruh Burkucularından Hikâ*yeler (1965), 2. Hikâyelerim (1970). Roman: Aynadaki Yalan (1980). Hatıralar: 1. Cinnet M üs tatili (1955), 2. Yılanlı Kuyu*dan (1970, Cinnet Müstatili’nin ilaveli baskısı), 3. Hac (1973), 4. Büyük Kapı (1965, daha sonra, 1974’de O ve Ben adı İle çıktı), 5. Babıâli (1975). Dinî ve tasavvufi eserleri: 1. Halkadan Pırıltılar (1948), 2. Çöle İnen Nur (1950), 3. Altın Zincir (1959), 4. Altun Halka (1960), 5. O ki O Yüzden Varız (1961), 6. İlim Beldesinin Kapısı Hazret-i Ali (1964), 7. Bir Pırıltı Binbir Işık (1965), 8. Peygamber Halkası (1968), 9. Nur Harmanı (1970), 10. Başbuğ Velîlerden-33 41974), 11. Velî*ler Ordusundan -333 (1976), 12. Doğru Yolun Sapık Kollan (1978), 13. İman ve İslâm Atlası (1981, İlmihâl), 14. Batı Te*fekkürü ve İslâm Tasavvufu (1982), 15.101 Hadis (1951). Ta*rihî, siyasî incelemeler, fıkralar, hitabeler, konferans metin*leri: 1. Abdülhak Hamid ve Dolayısıyla (1937), 2. Namık Ke*mal (1940), 3. Çerçeve (1940), 4. Müdafaa (1946), 5. Maskenizi Yırtıyorum (1953), 6. At’a Senfoni (1958), 7. Ideolocya Örgü*sü (1959), 8. Büyük Doğuya Doğru (1959), 9. Her Cephesiyle Komünizma (1961), 10. Türkiye’de Komünizma ve Köy Ensti*tüleri (1962), 11. İman ve Aksiyon (1964), 12. Ulu Hakan il. Abdülhamid Han (1965), 13. Tarih Boyunca Büyük Mazlum*lar (1966), 14. İki Hitabe (1966), 15. Türkiye’nin Manzarası (1968), 16. Tanrıkulundan Dinlediklerim l-ll (1968), 17. Binbir Çerçeve MV (1968-1969), 18. Vahidüddîn (1968), 19. Müdâ*faalarım (1969), 20. Çepeçevre Anadolu ve Gençlik (1968), 21. Çepeçevre Sosyalizm, Komünizm ve İnsanlık (1960), 22. Son Devrin Din Mazlumları (1969), 23. Benim Gözümle Men*deres (1970), 24. Yeniçeri (1970), 25. Tarihimizde Moskof (1973), 26. Hitabe (1975,26 hitabe), 27. İhtilâl (1976), 28. Sah*te Kahramanlar (1976), 29. Rapor 1-13 (1976-1980), 20. Yolu*muz Halimiz Çaremiz (1977). Senaryoları: 1. Vatan Şâiri Na*mık Kemal (1944), 2. Senaryo Romanları (1972, altı senaryo). Sabırtaşı oyunu CHP Piyes Yarışması’nda birincilik aldı (1947). |
Cevap: Tiyatro Yazarlar Kimlerdir ?Eserleri Nelerdir? Refik Halit Karay (1888-1965) Roman ve hikaye yazarı. İstanbul’da doğdu. Mehmet Hâlit Bey’İn oğlu. Galatasaray Sultânîsi’ne (1900-1906) devam etti. Mekteb-İ Hukuk’a başladı. Bir yandan da kâtiplik yaptı. Sonra okulu ve kâtipliği bırakıp gazetecilik yaptı. Tercuman-ı Hakikat gazetesinde çalıştı (1909). Fecr-i Ati topluluğuna katıldı. Kalem ve Cem gibi dergilerde Kirpi İm*zası ile yazdığı yazılarla meşhuroldu. Mahmut Şevket Paşa’nın öldürülmesi üzerine diğer muhalifler gibi, o da Sİnop’a sürüldü. Sürgün hayatı Çorum, Ankara ve Bilecik’te devam etti (1913-1918). Mütareke döneminde Posta-Telgraf Genel Müdürü oldu (1919). Aydede isimli meşhur mizah dergisini çıkardı (1922). Millî Mücadele’yl baltalayıcı yazılar yazdığı için “Yüzellilikler†listesine alınarak yurt dışına çıkarıldı (1922). 1938 yılında çıkan affa kadar günleri Beyrut ve Ha*lep’te geçti. Refik Halit, 1938’de yurda döndü. Aydede dergisinin yayı*mını sürdürdü. İstanbul’da öldü. Zincirllkuyu Mezarlığı’na gömüldü. Refik Halit Karay, hikaye, roman, hatıra, kronik, mizah ve hiciv türle*rinde eser veren XX’inci yüzyıl yazarlarındandır. Konuları Anadolu halkının hayâtından alınmış hikayelerinden mey*dana gelen Memleket Hikayeleri ile meşhur oldu. Çağdaş hikayeciliğin güzel örneklerini vermiştir. Eserlerinde konuşma dilini ustaca kullandı. Romanlarının konusu aşk ve kadındır. Refik Halit Karay, İstanbul Türkçesi’nl en iyi kullanan yazarlardandır. Mizah ve hicivleri de oldukça güzeldir. Hikaye kitapları: 1. Memleket Hikayeleri (1919), 2. Gurbet Hikayeleri (1940). Romanları: 1. İstanbul’un iç Yüzü (1920) 2. Yezitin Kızı (1939), 3. Çete (1939), 4. Sürgün (1941), ‘, Anahtar (1947), 6. Bu Bizim Hayatımız (1950), 7. Nilgün (1 cilt: Türk Prensesi Nilgün, Mapa Melikesi Nilgün, Nllgün’ün Sonu 1950-1952), 8. Yer Altında Dünyâ Var (1953), 9. Dhjl Örümcek (1953), 10. Bugünün Saraylısı (1954), 11.2000 Yılı. nın Sevgilisi (1954), 12. iki Cisimli Kadın (1955), 13. Kadınlar Tekkesi (1956), 14. Karlı Dağdaki Ateş (1956), 15. Dört Yap*raklı Yonca (1957), 16. Sonuncu Kadeh (1965), 17. Yerini Se*ven Fidan (1977), 18. Ekmek Elden Su Gölden (1980), 19 Ayın On Dördü (1980), 20. Yüzen Bahçe (1981). Hatıraları: 1 Minelbâb llelmihrâb (1946), 2. Bir Ömür Boyunca (1980). Mizah ve hicivleri: 1. Sakın Aldanma İnanma Kanma (1915), 2 Klrpİ’nln Dedikleri (1918), 3. Ago Paşa’nın Hatıratı (1918), 4. Ay Peşinde (1922), 5. Guguklu Saat (1925), 6. Tanıdıklarım (1922). Kronikler: 1. Bir Avuç Saçma (1939), 2. Bir İçim Su (1931), 3. İlk Adım (1941), 4. Üç Nesll-Oç Hayat (1943), 5. Mak*yajlı Kadın (1943), 6.Tanrı’ya Şikâyet (a 1944). Tiyatroları: 1. Kanije Müdafaası ve Tiryaki Hasan Paşa (Müfit Ratip ile birlikte, oynandı, basılmadı), 2. Dell (1929). Külliyâtı İnkılap ve Aka Kitabevleri tarafından yayımlanmaktadır. |
Cevap: Tiyatro Yazarlar Kimlerdir ?Eserleri Nelerdir? Yakup Kadri Karaosmanoğlu (1889-1974) Roman yazarı. Kahire’de doğdu. Abdülkadir Bey’in oğlu*dur. İlköğrenimini Manisa’da, ortaöğretimini İzmir ve Mısır’*da yaptı. 1908’de İstanbul’a geldi. Yükseköğrenimine başla*dığı Mekteb-i Hukuk’un üçüncü sınıfından ayrıldı. Fecr-i Ati edebiyatı topluluğunda edebî faaliyetlere katıldı (1909). Müterake dö*neminde İkdam gazetesinde siyasî yazılar yazdt. İsviçre’ye tedavi için gitti (1916). 1921’de Anadolu’ya geçerek Millî Mücadele’ye katıldı. Mardin (1923-1931) ve Manisa (1933 1934) milletvekilliği yaptı. Yakup Kadri, Arnavutluk, Çekoslovakya, İsviç*re ve iran’da elçilik görevlerinde bulundu (1934-1954). 1961′-de Manisa milletvekili oldu. Anadolu Ajansı Yönetim Kuru*lu Başkanı iken Ankara’da öldü. Beşiktaşâ€™ta Yahya Efendi Mezarlığı’na gömüldü. Yakup Kadri Karaosmanoğlu, mensur şiir, deneme, hatıra, monografi, hi*kaye, roman ve oyun türünde eser veren XX’ncı asır yazarla*rındandır. Tanzimat’tan Atatürk Türkiyesi’ne kadar gelen nesillerin geçirdiği sosyal değişme ve bunalımlarını, her neslin yaşayış, hayâta ve olaylara bakış tarzını özellikle ro*manlarında çok başarılı bir şekilde işledi. Hatıralarında ço*cukluk, millî mücadele ve politika yıllarını anlattı. Mensur şiirler de yazan Yakup Kadri’nin kendine has bir üslûbu var*dır. Atatürk’ü çeşitli yönleriyle değrelendiren ilk önemli eserin de yazarıdır. Hikayelerinde aşk, düşmanlık, görev duygusu, kadın, din, namus, bâtıl inançlar, cehalet, yoksulluk ve savaş konularını işledi. Bâzı eserleri yabancı dillere çevrilmiştir. Hikaye kitapları: 1. Bir Serencam (1913), 2. izmir’den Bursa’ya (Halide Edip Adıvar -R.Rıfkı-M.Âsım ile birlikte, 1922), 3. Rahmet (1923), 4. Milli Savaş Hikayeleri (1947). Romanları: 1. Kiralık Konak (1922), 2. Nur Baba (1922), 3. Hüküm Gecesi (1927), 4. Sodom ve Gomore (1928), 5. Yaban (1932), 6. Ankara (1934), 8. Bir Sürgün (1937), 8. Panorama (2 cilt, 1953-1954), 9. Hep O Şarkı (1956). Mensur şiirleri: 1. Erenlerin Bağından (1922), 2. Okun Ucundan (1940), 3. Alp Dağlarından ve Miss Chaif-rin’in Albümünden (1942). Hatıraları: 1. Zoraki Diplomat (1955), 2. Anamın Kitabı (1957), 3. Vatan Yolunda (1958), 4. Politikada 45 Yıl (1948), 5. Gençlik ve Edebiyat Hatıraları (1969). Monografileri: 1. Ahmed Hâşim (1943), 2. Atatürk (1946). Makaleleri: Kadınlık ve Kadınlarımız (1923), 2. Ergenekon (2 cilt, 1929), Oyunları: 1. Nİrvana (1909), 2. Veda (1909), 3. Sağanak (basılmadı), 4. Mağara (1934). Yaban romanı ile CHP 1942 Roman Mükâfâtı’nda ikincilik kazandı. Birikim Yayınları, yazarın bütün eserlerini yayımladı. |
Cevap: Tiyatro Yazarlar Kimlerdir ?Eserleri Nelerdir? Emine Işınsu Öksüz Yazar. Kars’ta doğdu. Şair Halide Nusret Zorlutuna’nın kızıdır. Ankara Koleji’ni bitirdi. Dil ve Tarih-Coğrafya Fakül*tesi Felsefe Bölümü öğrencisi iken Öğrenimini yarıda bıra*karak fıkra yazarlığına başladı. Töre dergisini 1971’den bu yana çıkarmaktadır. Şiir, hikâye, fıkra ve roman türlerinde eserler vermiştir. Romanlarının ikisinde Türkiye dışında yaşayan Türkler’in acı dolu hayatını anlatmıştır. Okçu, her yeni eserinde yeni bir üslûp denemesi ile de dikkati çeker. Tiyatro eserleri de vardır. Romanları: 1. Küçük Dünya (1966), 2. Azap Topraklan (1970, 6. baskı 1978), 3. Ak Topraklar (1971), 4. Tutsak (1973), 5. Sancı (1974), 6. Çiçekler Büyür (1978), 7. Cambaz (1981). Diğer eserleri: 1. İki Nokta (Şiirler, 1956), 2. Bir Yürek Satıldı (Tiyatro eseri, 1967), 3. Bir Milyon İğne (Tiyatro eseri, 1967). Okçu, Küçük Dünya romanı ile Turizm ve Tanıtma Bakanlığı Sanat armağanı’nı (1967), Bir Yürek Satıldı oyunu ile de TRT Radyo Oyunları Yarışması dram bölümü birinciliğini kazan*dı (1969). |
Cevap: Tiyatro Yazarlar Kimlerdir ?Eserleri Nelerdir? Musahipzade Celal Tiyatro yazarlarındandır. İstanbul’da doğdu. İlk öğrenimini Tophane Firuzağa Sübyan Mektebi’nde, orta öğrenimini -Tophane Fevziye Rüştiyesi ile Süleymaniye Nümûne-i Terakkî İdâdîsj’nde yaptı. Bir süre Hukuk Mektebi’ne devam etti. Bâb-ı âli Tercüme Odası’nda memurluk yaptı. İkinci Meşrutiyet’ten sonra (1908) bu görevden ayrıla*rak yalnız piyes yazmakla uğraştı. 1917-1923 yıllarında tekrar mumurluk yaptı. İstanbul’da öldü. İlk piyesi 1913’te oynanan Köprülüler’dir. 1927-1937yılla*rı arasında çok meşhur oldu. Konusunu, genellikle Osmanlı tarihinden alan ve çeşitli devirlerin sosyal hayatını inançla*rı, âdetleri ve gülünç tarafları ile canlandıran piyesler yazdı. Sosyal tenkide büyük yer verdi. Tiyatro ve piyeslerinde ahramanları kendi zaman*larındaki dil ve üslûp ile konuşturdu. Eserleri: 1. Köprülüler (1912), 2. İstanbul Efendisi (1920, 1936), 3. Lâle Devri (1921,1936), 4. Macun Hokkası (1936), 5. Yedekçi (1946), 6. Kaşıkçılar (1936)7. Tatlı Ases1936), 8. De*mirbaş Şarl (1936), 9. İtaat hamı (1936), 10. Fermanlı Deli Hazretleri (1936), 11. Kafes Arkasında (1936), 12. Mum Sön*dü (1936), 15. Pazartesi Perşembe (1936), 16. Gül ve Gönül (1936), 17. Balaban Ağa (1936), 18. Selma (dram, 1936), 19. Gülsüm (dram, 1936), 20. Genç Osman (dram, basılmadı), 21. Moda Çılgınlıkları (basılmadı). Sevda Şener Müsahipzâ-de Celâl ve Tiyatrosu adlı bir inceleme yayımladı (1963). Ya*zarın bütün oyunları Milliyet Yayınları arasında yeniden ba*sıldı (1970). |
Cevap: Tiyatro Yazarlar Kimlerdir ?Eserleri Nelerdir? Turan OFLAZOĞLU Tiyatro eseri yazarı. Adana’da doğdu. İ.Ü. Edebiyat Fakül*tesi İngiliz Dili ve Edebiyatı ile Felsefe bölümlerini bitirdi (1960). Washington Üniversitesi’nde tiyatro ve piyes yazarlı*ğı dersleri aldı. İstanbul Radyosu Tiyatro Şûbesi’nde çalıştı. Günümüzün güçlü oyun yazarlarındandır. Eserlerinin ko*nusunu çoğunlukla Osmanlı tarihinden seçer. Tanıtma ki*tapları da vardır. Oyunları: 1. Kezlban (1967), 2. Deli İbrahim (1967), 3. IV. Murat {1970, televizyon filmi yapıldı), 4. Sokrates Savunuyor (1971), 5. Genç Osman (1979), 6. Elif Ana (1979), 7. Kösem Sultan (1980), 8. Fatih. Diğer eserleri: 1. Rilke’den Seçme Şiirler (1976), 2. Shakespeare (Şekspir) (1977), 3. Moliere (1978). Deli İbrahim ile TDK 1968 tiyatro Ödülü’nü, IV. Murat ile TRT 1970 Sanat Ödülleri Yarışması Başarı Ödülü’nü, Kösem Sul- n ile 198? Avni Dilligil Tiyatro Ödülü’nü kazandı. |
| Forum Saati: 23:21. Zaman dilimi GMT +1 olarak ayarlanmıştır. |
Powered by vBulletin® Version 3.8.11
Copyright ©2000 - 2024, Jelsoft Enterprises Ltd.
TURKNT BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ VE HİZMETLERİ