Sınıflandırma



Alem: Animalia - Kategori: Hayvanlar


Filum: Mollusca - Kategori: Yumuşakçalar


Sınıf: Cephalopoda - Kafadan bacaklılar









[Only Registered Users Can See Links]

Bilimsel Sınıflandırma



Üst âlem: Eukarya


Âlem: Animalia


Şube: Mollusca


Sınıf: Cephalopoda Cuvier, 1787











Kafadan bacaklılar (Cephalopoda), çok hücreli omurgasız hayvanların yumuşakçalar (Mollusca) şubesinin en gelişmiş sınıfı. Başları büyük olup gözleri ve sinir sistemleri iyi gelişmiştir. Başlarının ön kısmından çekmenli veya çengelli kollar uzanır. Bunlarla avlarını yakalar ve sürünebilirler.
Açık denizlerde sürüler halinde veya diplerde yaşayan deniz yumuşakçalarıdır. Mürekkep balığı, kalamar, ahtapot, notilus (sedefli deniz helezonu) en çok bilinen kafadan bacaklılardır. Notilus'ta, helezon şekilli kalkerli bir dış kabuk bulunur. Mürekkep balıklarında derinin salgısı olan boynuzumsu ince ve küçük kabuk, gövdenin içine gömülmüştür. Ahtapotlarda ise hiç kabuk bulunmaz. Çok çeşitli renkte olanları olduğu gibi, renk değiştirebilme özelliğine sahib olanları da vardır. Ahtapotlara bu özelliklerinden dolayı deniz bukalemunları denir. Manto boşluğuna alınan suyun huni şeklindeki sifondan dışarı atılmasıyla bir su akımı meydana gelir. Hayvan su akışının tersine olarak geri geri gider. Sifonu çevirerek öne veya arkaya doğru giderek avlarını rahatça takip eder ve düşmanlarından kaçabilirler. Kol ve dokunaçlarını kürek şeklinde kullanarak hızlarını arttırırlar. Yüzgeçlerinin yardımıyla yön değiştirir, öne ve arkaya doğru ağır ağır yüzebilirler.

Mürekkep balığı
[Only Registered Users Can See Links]


Notilus hariç hepsinde mürekkep kesesi vardır. Deniz hayvanlarına yem olmamak için tehlike anında mürekkep salarak etrafı bulandırır ve oradan uzaklaşırlar. Mürekkep kesesi hareketi sağlayan sifona açılır. Avlarını kollarıyla yakalar, papağan gagası biçimindeki çeneleriyle ve törpülü dilleriyle parçalar. Ağızlarındaki bir çift zehirli tükürük bezleriyle felce uğratırlar.
Ahtapot ısırığı tehlikelidir. Yengeç, ıstakoz, balık, midye ve diğer yumuşakçalarla beslenirler. Ahtapot, Octopoda (sekiz kollular) grubunun tipik bir çeşididir. Mağara ve kayalar arasında gizlenerek avlanır. Bir çift solungacı, 2-3 cm'den 9 metreye kadar değişik boyda 50'den fazla türü vardır.
Mürekkep balığı (Sepia officinalis), Dekapoda (on kollular) grubunun tanınan en gelişmiş türüdür. Sekiz kolu ve iki adet dokunacı bulunur. Bir çift solungaca sahiptir. Boyları 20 cm ile 18 metre arasında değişen türleri vardır. Mürekkep balığı genellikle balıkçılar tarafından balık avlamak için yem olarak kullanılır.

Ayrıntılı Sınıflandırma
Kafadan bacaklılar (Cephalopoda) sınıfının alt sınıf ve takımlarına ilişkin ayrıntılı sınıflandırma aşağıda sunulmuştur:



Sınıf: Cephalopoda


Alt sınıf: Ammonoidea st


Takım: Ammonitida
Takım: Ceratitida
Takım: Goniatitida



Alt sınıf: Coleoidea


Belemnoidea st (üst grup)


Takım: Aulacocerida
Takım: Belemnitida
Takım: Belemnoteuthina
Takım: Diplobelida
Takım: Phragmoteuthida



Neocoleoidea (üst grup) - varlığını sürdüren kafadan bacaklıların çoğu


Takım: Octopoda - Ahtapotlar
Takım: Sepiida - Mürekkep balıkları
Takım: Sepiolida
Takım: Spirulida
Takım: Teuthida - Kalamarlar
Takım: Vampyromorphida






Alt sınıf: Nautiloidea


Takım: Nautilida - Nautiluslar
Takım: Actinocerida st
Takım: Ascocerida st
Takım: Bactritida st
Takım: Discosorida st
Takım: Ellesmerocerida st
Takım: Endocerida st
Takım: Oncocerida st
Takım: Plectronocerida st
Takım: Pseudorthoceridast
Takım: Tarphyceridast
Takım: Orthoceridast









Alıntı