MELTEM GÜNEŞ / ANKARA - Meyve ya da sebze üreticide 5 lira, markette 35 lira olunca “aracıların fiyatları artırdığı” akıllara geliyor. Hasattan tabağa gelene kadar bir ürün üretim, hasat, işleme, paketleme,lojistik, piyasaya arzı, satışa sunulmasıyla birçok aşamadan geçiyor. Bu aşamalarda neler olduğu, fiyatların hangi noktada arttığı ise merak konusu. STK’lar TÜFE, taklit tağşiş listesi gibi aylık olarak Türkiye’nin gıda değer zinciri raporunun yayımlaması gerektiği üzerinde duruyor.

‘Risk primi ekliyor’

Yeşil Etki Derneği Başkanı Tarım Yazarı Mine Ataman, bir grup gazeteciye yaptığı değerlendirmede, Türkiye’nin tarım ve gıda ekonomisinin son yıllarda “gerçek nedenleri gölgeleyen, çözümü imkânsızlaştıran bir ‘suçlu kahramanlar’ anlatısına hapsolduğunu” söyledi. Ataman “Herkes bir sonrakini suçluyor, takip edilebilirlik azalıyor, fiyatlar karanlıkta yükseliyor. Tüketici panik davranışına zorlanıyor” dedi. Ataman, gıda değer zincirindeki paniğin satın almalara dayalı fiyat şişmesine neden olduğunu anlatarak, “Bu panik havasında depolama davranışı değişiyor. Aracılar maliyet hesaplarken risk primi ekliyor. Çiftçi üretim kararını kısa vadeye sıkıştırıyor” ifadelerini kullandı. TÜFE ve ÜFE gibi aylık gıda değer zinciri raporu yayımlaması gerektiğini savunan Ataman, böylece zincirde kimin aşırı kâr elde ettiği, hangi aşamada fiyatların şiştiği, hangi alana düzenleme yapılması gerektiğinin ortaya çıkacağını söyledi.

Doğrudan üreticiden alma zorunluluğu

Hal yasasında yapılması planlanan değişiklikle, hallerde fiyat yükseltene, stokçuluk yapana 1 milyon lira; sebze-meyveyi çöpe dökene 200 bin lira ceza verilmesi, kayıt dışılığın önlenmesi için kontrol noktaları oluşturulması planlanıyor. Üretici ile tüketici arasındaki fiyat makasının düşürülmesi için perakende sektörünün satışa sunacağı mallarda yüzde 20’yi geçmemek üzere doğrudan üreticiden, üretici örgütlerinden ürün alınmasının da zorunlu olacağı öngörülüyor.





Kaynak ; Milliyet