İsmail Şahin / İstanbul - Gram fiyatı yılın başında 36.4 lirayken eylül itibarıyla 55 liraya yükselen gram gümüş, dün 63 TL'yi aştı. ABD'de hükümetinin kapanması haberi sonrasında ise gümüşte yeni rekorlar test edildi. Ons gümüş 47.55 dolara ulaşarak 15 yılın yeni zirvesini gördü. Kıymetli madenlerdeki fiyat artışının devam etmesi, gümüş fiyatlarının da etkilenmesi bekleniyor. Türk gümüş üreticileri de bu yılın sonuna kadar gümüş onsunun50 doların üzerine çıkmasını bekliyor.

Önceki gün dünyadaki en büyük 5 uluslararası mücevher etkinliğinden biri olan IJS Istanbul Jewelry Show (IJS) kapılarını açtı.Yükselen gümüş fiyatları etkinlikte de gündem olurken ancak Türkiye'de gümüş üreticileri ek vergiler nedeniyle gümüşün parıltılı yükselişini düşünemediklerini ifade etti. Buna göre takı özelindeki ek vergiler nedeniyle Türkiye'deki üreticilerin dünyada rekabeti kaybetmek üzere olduğu vurgulandı.

Türkiye geçtiğimiz yıl 1420 ton gümüş ithalatı yaparken; bunun 222 tonu takıya kullanıldığı görüldü. 222 ton içinde has gümüş yani külçe gümüş üretimi de var. Yani takı için olan kısım toplam ithalatın yüzde 15'ine denk geliyor. Geriye kalan yüzde 85'i sanayide ya yatırımda ya da başka ülkere ihracatta değerlendiriliyor. Buna karşılık ek vergi uygulamasının isesadece takı sektöründe olduğu görülüyor.

İhracat payı azaldı

Gümüş üretiminde artan ilgi ise verilere yansıyor. Üç yıl içinde gümüş üretici sayısı ise 5 bine çıktı. Sadece İstanbul'da 2 bin 500 gümüş işleme atölyesi bulunuyor. Türkiye'nin gümüş ihracatında bir buçuk yıl öncesine kadar dünya lideri olduğuna dikkat çeken Gümüş Takı Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (GÜMSİAD) Başkanı Hüseyin Kaygısız, "Türkiye gümüşü etrafındaki 300 milyonluk bir coğrafyaya satıyordu. Ancak son gelen vergiler yüzünden şimdi İtalya, Hindistan ve Çin'in gerisine düşmüş durumda. Sadece takı üreticilerinden ek vergi alınıyor. Diğer hiç birinden vergi alınmıyor" dedi.

Gümüşte Türkiye'de yapılan üretiminyanı sıra 13 ayrı ülkeden tasarım ürünler toplanarak İstanbul Kapalıçarşı yanındaki iki sokakta bulunan dükkanlarda uluslararası toptancıların beğenisine sunuluyor. Bunun oluşturduğu fırsatlara dikkat çeken Kaygısız, "Yani, bir yabancı toptancı İstanbul'a geldiğinde hem İtalyan, hem Hint hem de Tayland başta olmak üzere diğer bütün ülkenin tasarımlarını aynı anda görüp seçip satın alabilme imkanına sahipti. Bu şekilde 130 ülkeye İstanbul'dan satış yapılıyordu. Ancak 2021 yılında gümüşe 'cari açık oluşturduğu' gerekçesiyle yüzde 45'lere varan bir ek vergi getirildi. Uzakdoğu'dan gelen ürünler için yüzde 2.5 gümrük yüzde 27.5 ek vergi, ayrıca işçilik toplamından yüzde 10 KDV alınıyor. Yani 1 dolarlık bir ürün 1.5 dolara çıkıyor, Türkiye'nin rekabet olanaklarının önünü tıkıyor. Üretici ek vergiden kurtulmak için işleteceği gümüşü Türkiye'den gönderiyordu ve sadece işçilik üzerinden yüzde 20 KDV ödüyordu. Ama bu yıl sonu itibarıyla o uygulama da sona eriyor"değerlendirmesinde bulundu.

İthal ürün için öneri

Türkiye'nin yurtdışında çalıştığı üretici firmaların talep azalması yüzünden başka pazarlara üretime kaydığına da işaret eden Kaygısız, "Mesela Dubai geçen yıl bir gram üretim yapmadan dünya ihracat şampiyonu oldu. Eğer yurt dışından ithal ettiğimiz ürünlerle yerli üretimi doğru şekilde birleştirmezsek, bölge liderliği konumumuzu kaybetme riskiyle karşı karşıya kalabiliriz. Çare basit, ithal ettiğimiz ürünleri yurtdışına sattığımızda vergi alınmasın. İnanıyoruz ki birlik ve devletimizin desteğiyle, sektörümüzü yeniden dünyada ilk 3 sıraya taşıyacağız" dedi.





Kaynak ; Milliyet