ABD Başkanı Donald Trump’ın girişimiyle Washington tarafından hazırlanan ve Ukrayna’nın “27 Kasım’a kadar kabul etmesi istenen” barış planına ilişkin tartışmalar ve eleştiriler sürüyor. Rusya-Ukrayna savaşını sonlandırmak amacıyla hazırlanan plan, dün, Avrupa Birliği ve Ukrayna’nın Avrupalı müttefiklerinin yanı sıra ABD’li yetkililer tarafından masaya yatırıldı.

Trump’ın Ukrayna’da savaşı sonlandırmak için Kiev’in önemli tavizler vermesini öngören barış planıyla ilgili İsviçre’nin Cenevre yapılan görüşmelerin büyük bölümü basına kapalı gerçekleştirildi. Ukrayna heyetinin, ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio ve Trump’ın Özel Temsilcisi Steve Witkoff’ya ayrı görüşmeler yaptığı da haber veriliyor.

Avrupa Birliği’nin (AB) yanı sıra Ukrayna’nın Avrupalı müttefikleri, fazlasıyla Rusya yanlısı planın kendilerine danışılmadan hazırlandığına dikkat çekerken, Kiev’in taleplerine de yer verilmesi gerektiğini belirtiyor. Nitekim AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Ukrayna konusunda tüm ortakların tek bir yol üzerinde ilerlemesinin önem taşıdığını belirtti. Leyen, Ukrayna’nın birçok görüşmenin merkezinde yer aldığına dikkati çekerken, güvenilir ve sürdürülebilir barış planının her şeyden önce can kayıplarını durdurması, savaşı bitirmesi ve gelecekte yeni bir çatışmanın tohumlarını ekmemesi gerektiğinin altını çizdi.

Ukrayna’nın çıkarları

Leyen, adil ve kalıcı barış ile Ukrayna’nın egemenliği için gerekli temel unsurlar üzerinde mutabakata vardıklarını, sınırların güç kullanılarak değiştirilemeyeceğini, ülkenin kendini savunma kabiliyetinin sınırlandırılamayacağını vurguladı.Görüşmeler sürdüğü sırada açıklama yapan Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy de, ABD önerisinin, Ukrayna tarafının vizyonunu ve ulusal çıkarlarını hesaba katabileceğini söyledi. Cenevre’deki görüşmelerin yapıcı ortamda geçmesi gerektiğini vurgulayan Zelenskiy, toplantılardan olumlu ve yapıcı sonuçların çıkmasını beklediklerini bildirdi, “Kan dökülmesini durdurmalıyız ve savaşın tekrar alevlenmemesini sağlamalıyız” dedi.

Trump kızdı!

Bu arada Başkan Trump, görüşmeler sürerken paylaşımlar yaptı. Sahibi olduğu sosyal medya platformu “Truth Social”da yaptığı açıklamada, Zelenskiy yönetimini eleştiren Trump, “Ukrayna ‘liderliği’ çabalarımıza karşılık sıfır minnet gösterdi ve Avrupa Rusya’dan petrol almaya devam ediyor” dedi. Trump, kendisinden önceki başkan Joe Biden’ın dönemini de eleştirerek, “Asla olmaması gereken bir savaşı miras aldım. Herkes için özellikle de böyle gereksiz yere ölen milyonlarca insan için bir kayıp” diye ekledi.

‘En verimli görüşme oldu’

Ukrayna Devlet Başkanlığı Ofisi Başkanı ve Ukrayna’nın başmüzakerecisi Andriy Yermak ile ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, toplantının ilk etabının ardından açıklama yaptı. Yermak, “Çok iyi ilerleme kaydettik. Ukrayna halkının hak ettiği adil ve kalıcı barışa doğru ilerliyoruz” dedi. Yermak, Başkan Trump ile ekibine teşekkürlerini sundu. Hem Ukrayna hem de ABD’nin “tatmin olacağı ürüne yaklaşmak için” önerilerde bazı düzenlemeler yapacaklarını söyleyen Rubio ise “Şimdiye kadarki en verimli görüşmeyi gerçekleştirdik” diye konuştu.



Senatörler de karşı çıktı

Barış planı, Cenevre’de masaya yatırılırken, ABD’de de, Dışişleri Bakanı Marco Rubio’nun yaptığı söylenen paylaşımların tartışması dikkat çekti. Rubio, cumartesi günü yaptığı açıklamada, Rusya’nın Ukrayna’ya karşı yürüttüğü savaşı bitirmeye yönelik 28 maddelik önerinin “ABD tarafından kaleme alındığını” belirtti.

Rubio X’te yaptığı paylaşımda, “Barış önerisi ABD tarafından kaleme alınmıştır. Müzakereler için güçlü bir çerçeve olarak sunulmaktadır” dedi. Ancak Rubio’nun, aynı açıklamada, “Rus tarafının görüşleri dikkate alındı. Ukrayna’nın daha önceki ve halen devam eden görüşleri de bu metne yansıtıldı” ifadelerini kullanması, tartışmayı alevlendirdi. “Financial Times” gazetesi, Rubio’nun, 28 maddelik barış planının Trump yönetiminin politikasıyla uyuşmadığını söyleyerek bu plandan “uzak durduğunu” senatörlere bildirdiğini iddia etti.

‘Saldırganlık ödülü’

Nitekim bazı senatörler de açıklamalar yaparak, Dışişleri Bakanı’nın kendilerine, Trump’ın kabul ettirmeye çalıştığı planının, Washington’un duruşunu yansıtmayıp, Rusya’nın “istek listesi’ olduğunu söylediğini öne sürdü.Güney Dakota’dan Cumhuriyetçi Senatör Mike Rounds, “Başlangıçta sanki Rusça yazılmış gibi görünüyor” ifadelerini kullandı. Bağımsız Senatör Angus King de, “Bu sadece Moskova’yı saldırganlığı için ödüllendirir ve komşularını tehdit eden diğer liderlere mesaj gönderir” dedi.ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan bir yetkiliyse, senatörlerin aktardığı bilgileri “yanlış” olarak nitelendirirken, Rubio da “senatörlerin yanlış anladığını” savundu.


Kaynak ; Milliyet