ABD’nin Ukrayna’da barış için sunduğu 28 maddelik ilk planın Moskova’da yazıldığı iddiası ortalığı karıştırdı. ABD Başkanlık Özel Temsilcisi Steve Witkoff ile Rus lider Vladimir Putin’in üst düzey dış politika danışmanı Yuri Uşakov’un, geçen ay yaptığı bir telefon görüşmesi basına sızdı. Witkoff, “Bloomberg”in ortaya çıkardığı ve 14 Ekim’de yaklaşık 5,5 dakika süren telefon görüşmesinde, Uşakov’a, Ukrayna lideri Volodimir Zelenskiy’nin Beyaz Saray ziyareti öncesinde Trump ile Putin’in telefonda görüşmesini tavsiye ediyor. Witkoff konunun açılmasıyla ilgili tavsiyelerde bulunurken, Uşakov, tavsiyeleri dikkate alıyor ve Putin’in “tebrik edeceğini” ve “Bay Trump gerçek bir barış adamıdır” diyeceğini söylüyor.

Ciddi iddialar

Öte yandan Bloomberg tarafından incelenen İngilizce ve Rusça kayıtlara göre, Putin’e yakın isimlerden Rusya Doğrudan Yatırım Fonu (RDIF) Başkanı Kiril Dmitriyev, Uşakov ile 29 Ekim’de telefon görüşmesi yapıyor. Dmitriyev’in daha sonra Moskova’nın taleplerini Witkoff’a ilettiği ve Moskova’da hazırlanan bu taleplerin daha sonra Trump’ın ‘barış planı’ olarak kamuoyuna sunulduğu iddia ediliyor.

Nitekim Dmitriyev görüşmede, “Bu kağıdı biz kendi pozisyonumuz gibi hazırlarız ve ben bunu gayriresmi olarak doğrudan iletirim. Onlar da bunu kendilerininmiş gibi sunsunlar” ifadelerini kullandı. Uşakov planın değişeceğine yönelik endişelerini sunarken, Dmitriyev ise buna karşılık Witkoff’tan planı ‘kelimesi kelimesine’ korumasını isteyeceğini ve sürecin ‘titizlikle’ yürütüleceğini vurguluyor.



Rusça izleri var!

“The Guardian” gazetesi ise, Trump’ın sunduğu barış planı üzerinde yaptığı dilbilimsel incelemede, metinde anadili İngilizce olan kişilerce kullanılmayan, Rus resmi yazışma diline uygun ifadeler bulunduğunu tespit etti. Bu durum, iddiayı oldukça kuvvetlendirdi. Dün konuya ilişkin soruları yanıtlayan ABD Başkanı Trump, ses kaydını dinlemediğini ancak Witkoff’un barış planını hem Rusya’ya hem de Ukrayna’ya “satmak” için “bir ara bulucunun yaptığı şeyi” yaptığını söyledi ve temsilcisini savundu.

Geçtiğimiz günlerde bazı Cumhuriyetçi senatörler, ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio’nun, kendilerine, Kiev’e kabul ettirilmek istenen barış planının, Washington’un pozisyonlarını sunan gerçek bir öneri değil, Rusya’nın “istek listesi” olduğunu söylediğini iddia etmiş, Rubio bunu yalanlamıştı.

Ukrayna tamam, Rusya bekleniyor

Rusya’nın Ukrayna’ya karşı başlattığı savaşı sona erdirme ve bir barış anlaşmasına ulaşma girişimi devam ediyor. ‘Rusya yanlısı’ olmakla eleştirilen ABD planında yapılan değişiklikler sonrası Ukrayna’nın anlaşmaya imza atmaya yakın olduğu ifade ediliyor. Nitekim Kiev, barış anlaşmasında ABD ile “ortak bir anlayışa” ulaşıldığını açıkladı. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, “hassas noktaları” konuşmak için Trump ile görüşmeye hazır olduğunu, ay sonuna dek bunu gerçekleştirmeyi umduğunu belirtti. ABD Başkanı Donald Trump ise, Putin ve Zelenskiy ile bir araya gelmeye hazır olduğunu, ancak bu görüşmenin taraflar arasında bir anlaşma sağlanması veya müzakerelerin son aşamaya gelmesi halinde gerçekleşebileceğini kaydetti.

Avrupa güvenlik garantisi istiyor

Fransa’nın Strazburg kentinde toplanan Avrupa Parlamentosu (AP) Genel Kurulu’nda konuşan AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, olası barış kapsamında Ukrayna’nın sınırlarının tek taraflı şekilde zorla değiştirilemeyeceğini ve ordusunun kısıtlanamayacağını belirtti. Von der Leyen, barış müzakerelerinde AB’nin bazı öncelikleri olduğunu belirterek bunlardan birinin, olası anlaşmanın adil, kalıcı barış ve Ukrayna ile Avrupa için “gerçek güvenlik” sağlaması olduğunu ifade etti. Almanya Başbakanı Friedrich Merz ise, Avrupa’nın bir oyun topu olmadığı, kendi çıkarları ve değerleri için egemen bir aktör olduğunu söyledi. Merz, “Kapitülasyonla bir barış istemiyoruz, demokratik ve özgürlükçü değerlerimiz temelinde Avrupa’daki halkların barış içinde bir arada yaşamalarını istiyoruz” dedi.

‘İnce ayaryapıldı’

ABD Başkanı Donald Trump ise, Rusya-Ukrayna barış sürecinde ilerleme kaydettiklerini, ancak sonucu görmek için hala erken olduğunu ifade ederek, “Bu karmaşık bir süreç, o kadar da hızlı ilerlemiyor” dedi. Trump, orijinal plan üzerinde “her iki tarafın katkılarıyla, ince ayar yapıldığını” belirtti. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ise, dün Kırgızistan’ın başkenti Bişkek’te yaptığı açıklamada, “ABD’nin Ukrayna’da çözümün zor olduğunu ve zor kararlar gerektirdiğini anladığını”söyledi. Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov ise, Ukrayna’daki durumun barışçıl çözüme yakın olduğuna dair açıklamaları ‘erken’ olarak niteledi.


Kaynak ; Milliyet