[aSpeNDos]

Chernobyl’in New Safe Confinement (NSC) yapısı, Şubat 2025’te gerçekleşen bir drone saldırısından sonra beklenenden daha ciddi bir risk altında olabilir. Yüksek patlayıcı başlık taşıyan drone, tesise çarparak yapının çatısında bir delik açmış ve yangın sebebiyle dış koruyucu kaplamayı hasara uğratmıştı. O günden bu yana Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (IAEA), NSC’nin radyasyonu tutma kapasitesinin zayıflamış olabileceği yönünde uyarılarda bulunuyor.

IAEA Direktörü Rafael Mariano Grossi, “Çatıda sınırlı geçici onarımlar yapıldı ancak daha fazla bozulmayı engellemek ve uzun vadeli nükleer güvenliği sağlamak için kapsamlı bir restorasyon artık kritik önem taşıyor,” dedi. Şubat ayındaki olay sonrası Ukrayna saldırı için Rusya’yı suçlamıştı. Rusya ise iddiaları reddetmeye devam ediyor.

Tam sızdırmazlık artık garanti değil

2016–2019 yılları arasında yaklaşık 1.5 milyar euroya inşa edilen NSC, dünyanın en büyük hareketli kara yapısı olarak tasarlanmıştı ve en az 100 yıl boyunca sızdırmaz bir koruma sağlaması hedefleniyordu. Drone saldırısının yapıyı tamamen “patlattığı” belirtilmese de, dış kabuktaki hasarın artık yapının tam bir mühürleme sağlayamayacağı anlamına geldiği ifade ediliyor.

NSC’nin görevi, toz ve radyoaktif parçacıkların kaçmasını engellemek, içeri su girişini durdurmak ve reaktör kalıntılarının güvenle sökülmesini desteklemekti. Ancak dış yüzeydeki zarar, yapının hem hava hem de nem izolasyonunu bozmuş durumda. Bu da uzun vadede iç yapıda korozyonu hızlandırarak güvenliği daha da zayıflatabilir. Yine de IAEA, taşıyıcı ana iskeletin zarar görmediğini ve yapının çökme riski taşımadığını özellikle vurguluyor.

Saç dökülmesine yeni ilaç: İlk denemelerde saç büyümesini %539 oranında artırdıNSC, 1986 felaketinden sonra hızla inşa edilen “eski sarkofajın” üzerinde yer alıyor. Yani Chernobyl’in kirli kalıntıları hala birden fazla tabaka altında gömülü durumda. Yeni kubbenin amacı ani bir radyasyon kaçağını engellemekten ziyade, uzun vadeli yapısal güvenlik ve güvenli söküm sürecini sağlamak.


Kaynak ; Milliyet